11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tavi V. II seriis formaTa warmoebis sakiTxebi<br />

romelic SeiZleba ase daxasiaTdes, mar marcvlo mar marcvlo<br />

cvlova<br />

vani va ni uku ukumSve uku<br />

mSve mSveli<br />

li<br />

saKrde saKrdeni saKrde ni mo morfe mo<br />

rfe rfema rfe ma + + -e e su sufiq su sufiq<br />

fiqsi<br />

si. si warmoebis am tipisaTvis niSandoblivia<br />

subieqturi mesame piris niSnad -a sufiqsi. namKo namKo namKo Zi-<br />

Zi<br />

ri riTa ri<br />

Ta Tadis Ta dis warmo warmoebis warmo<br />

bis am am tips tips vu vuwo vu<br />

wo wodebT wo debT mesame Kalibs Kalibs. Kalibs<br />

mesame Kalibis zmnebs aSkarad upirispirdeba da sxvagvar<br />

Kalibs qmnis zmnaTa is Jgufi, romelic wKvetils aseve -e sufiqsiT<br />

iwarmoebs, magram mesame subieqturi piris niSnad moudis -o<br />

sufiqsi. Kvela am zmnis saKrdeni morfema umarcvloa.<br />

amgvarad, umarcvlo saKrdeni morfema da I da II pirSi wKvetilis<br />

-e mawarmoebeli aris aucilebeli piroba imisaTvis, rom<br />

subieqturi mesame piris niSnad -o sufiqsi gamovlindes. sxvagvarad:<br />

subieqturi mesame piris -o sufiqsi KovelTvis varaudobs I<br />

da II pirSi -e mawarmoebels (wesi piruku ar moqmedebs). es kanonzomiereba<br />

Cans:<br />

ava-g-e<br />

aa-g-e<br />

aa-g-o<br />

gava-Tb Tb Tb-e Tb<br />

gaa-Tb Tb Tb-e Tb<br />

gaa-Tb Tb Tb-o Tb<br />

dava-tkb tkb tkb-e tkb<br />

daa-tkb tkb tkb-e tkb<br />

daa-tkb tkb tkb-o tkb<br />

dava-frTx frTx frTx-e frTx<br />

daa-frTx frTx frTx-e frTx<br />

daa-frTx frTx frTx-o frTx<br />

amgvar Kalibs _ umarcvlo saKrdeni morfema + -e sufiqsi<br />

I da II pirSi da -o sufiqsi III pirSi _ vuwodebT wKve wKveti wKve wKveti<br />

tilis tilis<br />

lis<br />

wa warmo wa mo moebis mo bis me meoTxe me Txe Kalibs Kalibs. Kalibs<br />

meoTxe Kalibis zmnaTa raodenoba arcTu didia. maTi ricxvi<br />

`qarTuli enis ganmartebiTi leqsikonis~ (qegl.) mixedviT<br />

cxra aTeuls aGwevs. saKrdeni morfema SeiZleba iKos calTanxmovniani<br />

(ava-g-e _ aa-g-o, avi-G-e _ ai-G-o, Seva-q-e _ Sea-q-o...),<br />

orTanxmovniani (gava-gd gd gd-e gd _ gaa-gd gd gd-o, gd dav-gm gm gm-e gm _ da-gm gm gm-o, gm dav-Tm Tm Tm-e Tm<br />

_ da-Tm Tm Tm-o...), Tm samTanxmovniani (Seva-krT krT krT-e krT _ Sea-krT krT krT-o, krT dava-tkb tkb tkb-e tkb<br />

_ daa-tkb tkb tkb-o, tkb vu-mtr mtr mtr-e mtr _ u-mtr mtr mtr-o...) mtr da oTxTanxmovniani (dava-<br />

frTx frTx-e frTx frTx _ daa-frTx frTx frTx-o, frTx dave-Krdn Krdn Krdn-e Krdn _ dae-Krdn Krdn Krdn-o. Krdn vi-grZn grZn grZn-e grZn _ i-<br />

grZn grZn-o...). grZn<br />

aqve, ueyvelia, Tavs iCens erTi sakiTxi: Tu wKvetilis warmoebis<br />

tipis gansazGvrisaTvis gadamwKveti mniSvneloba saKrdeni<br />

morfemis struqturas eniyeba, rogor unda aixsnes is faqti,<br />

rom II da IV Kalibis zmnaTa saKrdeni morfema struqturulad<br />

erTgvaria _ umarcvlo da zog SemTxvevaSi SekumSuli (erTi<br />

mxriv, dava-b-i, gav-Tb Tb Tb-i... Tb da, meore mxriv, ava-g-e, gava-Tb Tb Tb-e...). Tb miviGeT:<br />

a) erTgvarovani saKrdeni morfema da gansxvavebuli warmoeba<br />

(gav-Sr Sr Sr-i Sr _ gava-Sr Sr Sr-e...) Sr da, piriqiT, b) gansxvavebuli<br />

369

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!