Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Lokale behandeling van regionale recidieven
Literatuurbespreking:
De regionale recidieven na mastectomie of MST vormen een aparte, heterogene categorie. In principe is
een regionaal recidief na mastectomie niet verschillend van een regionaal recidief na MST. Hieronder
vallen, in afnemende frequentie, supraclaviculaire, oksel, infraclaviculaire en parasternale recidieven. Er is
weinig literatuur met adviezen voor behandeling en voor zover aanwezig, betreft het series waarin lokale
en regionale recidieven als een gezamenlijke groep worden beschreven [van Tienhoven, 1999; Aberizk,
1986; Mendenhall, 1988; Schwaibold, 1991; Voogd, 2005; Perre, 1996; Jager, 1998; His, 1998; Mora,
1996; Kamby, 1997; Willner, 1997; Nielsen, 2006; Salvadori, 1999]. In een serie van 42 geïsoleerde
supraclaviculaire recidieven toonde radiotherapie een voordeel boven systemische behandeling [Van der
Sangen, 2003]. In feite is het gevoerde beleid voor de regionale recidieven in deze series niet anders dan
voor de lokale recidieven, met dien verstande dat regionale recidieven doorgaans minder vaak resectabel
zijn.
In het algemeen kan dus eenzelfde advies gelden als geformuleerd voor de lokale recidieven na
mastectomie. Bij recidieven in onbestraald gebied: hoog gedoseerde radiotherapie, zo mogelijk
voorafgegaan door chirurgische verwijdering van het recidief. Indien in tevoren bestraald gebied:
herbestraling met hyperthermie, eveneens zo mogelijk na chirurgische verwijdering.
Conclusies:
Niveau
3
Niveau 3
Niveau
2
Niveau 3
Bij een geïsoleerd lokaal recidief na mastectomie in tevoren onbestraald gebied, lijkt hoog
gedoseerde radiotherapie na chirurgische verwijdering van de tumor de beste salvage
behandeling.
Bij een geïsoleerd regionaal recidief na mastectomie of MST in tevoren onbestraald gebied, lijkt
hoog gedoseerde radiotherapie na chirurgische verwijdering van de tumor de beste salvage
behandeling.
C Mendenhall 1988, Schwaibold 1991, Jager 1998, Mora 1996, Kamby 1997, Willner
1997, Nielsen 2006, Van der Sangen 2003
Bij een geïsoleerd mammarecidief na MST geeft salvage mastectomie de beste lokale controle.
C Kurtz 1989, Fourquet 1989, Osborne 1994, Haffty 1991, Fowble 1990, Abner 1993,
Dalberg 1998, Galper 2005
Bij een locoregionaal recidief mammacarcinoom na mastectomie in eerder bestraald gebied leidt
laag gedoseerde herbestraling met hyperthermie tot een betere lokale controle dan herbestraling
alleen.
A2 Jones 2005
B Vernon 1996, Zagar 2010
Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0)
Er zijn aanwijzingen dat bij een lokaal recidief in bestraald gebied cytoreductieve chirurgie
voorafgaand aan hyperthermie met herbestraling een betere lokale controle geeft.
C Hehr 2001, Kapp 1992, van der Zee 1999, Oldenborg 2010
Systemische behandeling locoregionaal recidief
Aanbevelingen:
Patiënten met een geïsoleerd locoregionaal recidief mammacarcinoom worden met een curatieve intentie
als volgt behandeld:
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 139