Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Niveau
1
Niveau 1
Niveau 1
Niveau 3
Bij patiënten met een verhoogd risico leidt regelmatig meten van beide armen in het eerste jaar
postoperatief tot een vroege detectie van lymfoedeem. Bij volumetoename tussen 5 en 10% is
een therapeutisch elastische kous gedurende 3 maanden een effectief hulpmiddel.
A1 KNGF Evidence Statement Borstkanker 2011
Compressietherapie – als onderdeel van CDT - leidt tot een significante volumereductie bij
lymfoedeem van de arm.
A1 KNGF Evidence Statement Borstkanker 2011
B Damstra, 2009
De behandeling van lymfoedeem moet worden afgesloten met het levenslang dragen van een
therapeutisch elastische kous.
A1 KNGF Evidence Statement Borstkanker 2011
Risicofactoren voor het ontwikkelen van postmastectomie pijnsyndroom zijn eerdere
behandeling voor mammacarcinoom, tumorlocatie in laterale bovenkwadrant, jongere
leeftijd en okselklierdissectie.
B Vilholm 2008
Overwegingen:
Lymfoedeem
Als er geen ADL beperkingen met onderliggende stoornissen in spier- en gewrichtsfunctie zijn, kan ook
worden overwogen om de patiënt door te verwijzen naar een huidtherapeut in plaats van naar de
fysiotherapeut.
Gevolgen vervroegde menopauze, (neo)adjuvante hormonale therapie
Aanbevelingen:
Alle patiënten met mammacarcinoom die adjuvante systemische behandeling ondergaan wordt
geadviseerd:
• voldoende lichaamsbeweging, met name lopen en vooral voorkomen van immobiliteit, én
• voldoende inname van calcium (1.000 - 1.200 mg dd.),dat wil zeggen naast basisvoeding vier
eenheden zuivel of plakken kaas, dan wel suppletie met calciumtabletten.
De Gezondheidsraad adviseert voor vrouwen > 50 jaar met een lichte huidskleur die voldoende buiten
komen extra vitamine D (vitamine D2 = ergocalciferol of D3 = colecalciferol) gebruik van 10 microgram dd.
= 400 IE. Voor vrouwen > 50 jaar met een donkere huidskleur of met lichaamsbedekkende kleding is dit 20
microgram dd. = 800 IE. Hiermede wordt de huidige streefwaarde voor de vitamine D spiegel in bloed (25
OH vitamine D spiegel = calcidiolspiegel) van 50 - 75 nMol/L bereikt.
Botdichtheidmeting (BMD) door middel van een DEXA-scan wordt aanbevolen bij:
• niet-traumatische (wervel-)fracturen
• postmenopauzale vrouwen die behandeld worden met aromataseremmers,
• vrouwen na een premature menopauze < 45 jaar.
• vrouwen die tamoxifen gebruiken gedurende de premenopauze
• Bij (combinaties van) andere risicofactoren zoals genoemd in tabel 1
Tijdstip van meting van BMD
Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0)
• Bij postmenopauzale vrouwen in de beginfase van de behandeling met aromataseremmers
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 177