Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

De okselklierdissectie wordt in het algemeen gereserveerd voor de behandeling van de oksel in het geval
dat lymfkliermetastasen zijn aangetoond, bijvoorbeeld door een positieve schildwachtklier of een
tumorpositieve beeld geleide punctie. De OKD geeft aanzienlijke morbiditeit, waarbij pijnklachten,
dysesthesie, functiebeperking van het schoudergewricht en lymfoedeem van de arm het ernstigste zijn.
Echter, een complete OKD geeft een recidiefpercentage van minder dan 3% [van der Ploeg, 2010].
Conclusies:
Niveau
1
Niveau
3
Niveau 3
Er bestaat geen verschil in overleving, ziektevrije overleving of locoregionale controle tussen
chirurgie of radiotherapie van de oksel- en periclaviculaire lymfklieren bij een operabel
mammacarcinoom met klinisch tumornegatieve oksel.
A2 Fisher 2001, Louis-Sylvestre 2004
Er lijkt geen verschil te bestaan in overleving, ziektevrije overleving of locoregionale controle
tussen chirurgie of radiotherapie van de oksellymfklieren bij een operabel mammacarcinoom met
klinisch tumorpositieve oksel.
A2 Fischer 2001
De kans op lymfoedeem en andere late morbiditeit is hoger na OKD dan na axillaire
radiotherapie.
A2 Deutsch 2008
Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0)
Micrometastasen of geïsoleerde tumorcellen
Uitgangsvraag
Wat zijn de verschillen in locoregionale controle en overleving bij het al dan niet toepassen van adjuvante
systemische therapie of regionale behandeling van de oksel bij patiënten met (sub) micrometastasen in de
oksel SWK?
Aanbevelingen:
Specifieke aanbevelingen over behandeling van de oksel worden behandeld in Radiotherapie oksel,
periclaviculair en parasternaal.
Specifieke aanbevelingen over adjuvante systemische therapie bij (sub)micrometastasen worden
behandeld in Risicoprofilering.
Literatuurbespreking:
Behandeling van patiënten met micrometastasen of geïsoleerde tumorcellen in de schildwachtklier en/of
okselklieren
Heel wat observationele studies tonen het prognostische belang aan van de aanwezigheid van
micrometastasen en geïsoleerde tumorcellen in de okselklieren en/of schildwachtklier (SWK). Een recente
meta-analyse van cohort studies toonde dat de aanwezigheid van okselkliermetastasen van 2 mm of
kleiner gepaard gaat met een slechtere overleving dan de afwezigheid van dergelijke metastasen
(gepoolde HR voor sterfte: 1,44; 95%CI 1,29-1,62) [de Boer 2010]. In een andere meta-analyse van
dezelfde groep vond men 12,3% risico op niet-SWK metastasen in de aanwezigheid van geïsoleerde
tumorcellen in de SWK (totaal gepoolde risico: 12,3%; 95%CI 9,5-15,7) [van Deurzen, 2008; Straver,
2010]. In een systematische review van Cserni (2004) werd voor de groep patiënten met een
micrometastase of geïsoleerde tumorcellen percentages van 10-15% additionele okselmetastasen gezien.
In de eerste 2.000 patiënten die deelnamen aan de AMAROS studie bleek het percentage additionele
okselmetastasen 18% te zijn, zowel bij micrometastasen als bij geïsoleerde tumorcellen [Straver 2010].
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 71