Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Organisatie van zorg
Literatuurbespreking:
Er zijn de laatste jaren een aantal rapporten uitgekomen, die van belang zijn voor de zorg aan patiënten
met mammacarcinoom, zoals Doorbraakproject mammacarcinoom, VBOC-advies, NPK rapport,
NFK-advies, IGZ rapport project zichtbare zorg en Nacontrole in de oncologie. Al deze veranderingen
hebben geleid tot behoefte aan overzicht en duidelijkheid/structurering. Vanuit alle rapporten is er een
toenemende vraag naar het beschrijven van het zorgpad mammacarcinoom en naar een casemanager,
een vast aanspreekpunt binnen dit zorgpad. Gezien de benodigde competenties lijkt in de
tweedelijnsgeneeskunde de verpleegkundig specialist mammacare samen met de behandelend specialist
en de verpleegkundig specialist oncologie hiervoor het meest geschikt (zie voor functieomschrijvingen en
bevoegdheden van verpleegkundig specialist en mammacareverpleegkundige de website van de Special
Interest Group (SIG) Mammacare: Mammacare in perspectief).
Het KWF heeft naar aanleiding van het rapport van de Gezondheidsraad (2007) een signaleringsrapport
gepubliceerd: Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn. Hierin is de rol van de eerste lijn aan de orde
gesteld. In het algemeen wordt in de fase na de primaire behandeling voor kanker ook vaak een beroep
gedaan op de huisarts. Dit geldt vooral voor kankers met een lange overlevingsduur, zoals het
mammacarcinoom en voor patiënten met co-morbiditeit. Er bestaat behoefte aan een pro-actieve opstelling
van de huisarts en aan hulp bij de coördinatie van de nazorg. De huisarts kan hier vaak niet aan voldoen,
hierbij blijkt gebrekkige communicatie tussen eerste en tweede lijn en tijdgebrek een rol te spelen. Het
KWF adviseert ook hier de introductie van casemanagers en het uitwerken van scenario’s, waarbij de
huisarts het medische deel en de praktijkondersteuner huisarts (POH) of praktijkverpleegkundige het
niet-medische deel bewaken. Uitbreiding van de capaciteit van de eerste lijn, verbetering van de
informatieoverdracht, het vergroten van het draagvlak door deskundigheidsbevordering zijn de
voorwaarden waaraan moet worden voldaan om de bijdrage van de eerste lijn aan de kankerzorg
substantieel te verbeteren.
De diagnostische fase
Aanbevelingen:
Mammazorg dient uitgevoerd te worden door een mammateam.
Het mammateam heeft minimaal eenmaal per week een multidisciplinair overleg (MDO).
Tijdens het pre-behandeling MDO worden de diagnostische bevindingen gezamenlijk besproken. Aanwezig
zijn minimaal chirurg, patholoog, radioloog, radiotherapeut, internist-oncoloog en verpleegkundig specialist/
gespecialiseerd verpleegkundige mammacare. Op afroep dienen ook plastisch chirurg en klinisch
geneticus ingeschakeld te kunnen worden.
Doel van het pre-behandeling MDO is:
• Het opstellen van een zo goed mogelijk behandelplan en harmonisatie van de begeleiding van de
patiënt in geval er sprake is van een mammacarcinoom.
• Het opstellen van het beleid in geval er onzekerheid is over de diagnose: bepalen of er nog nadere
diagnostiek noodzakelijk is of dat met grote zekerheid gezamenlijk vastgesteld kan worden dat het
geen maligniteit betreft.
Literatuurbespreking:
De diagnostiek en begeleiding van patiënten met mammapathologie dient plaats te vinden door het
mammateam. De behandeling en begeleiding van patiënten bij wie een mammacarcinoom wordt
vastgesteld, wordt uitgevoerd door dit zelfde team. Dit team bestaat ten minste uit een chirurg, radioloog,
patholoog, radiotherapeut, internist-oncoloog en verpleegkundig specialist/gespecialiseerd
verpleegkundige mammacare. Ook moeten zonodig een klinisch geneticus of een plastisch chirurg
ingeschakeld kunnen worden.
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 187