Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

koppelen van bewegingsgedrag. Er wordt uitleg gegeven over de werking van het lymfatisch systeem,
voorlichting over vroege signalering en risicoreducerende strategieën.
Mammachirurgie in een kort opnameprogramma
In het Maastricht Universitair Medisch Centrum werd een kort opnameprogramma opgezet, waarbij een
dagopname of 24-uursopname gecombineerd werd met een zorgprogramma, waarin de patiënt zorgvuldig
en herhaalde voorlichting kreeg en postoperatief de zorg, met inbreng van de patiënt en zo nodig in
samenwerking met thuiszorginstanties, werd georganiseerd [de Kok, 2007]. Dit programma is veilig,
kosteneffectief en patiëntvriendelijk. Het resulteerde in een reductie van de gemiddelde opnameduur van
3,6 tot 1,1 dag. Voor meer dan 90% van de voor mammachirurgie geprogrammeerde patiënten werd
dagbehandeling mogelijk geacht en uiteindelijk bij 65% van de patiënten de operatie in dagbehandeling
gerealiseerd. Omdat de omvang van het chirurgisch trauma, zelfs van een GRM, beperkt is, is de
noodzaak om klinische zorg te leveren beperkt [Bundred, 1998; Purushotham, 2002].
De druk op het sociale netwerk van de patiënt neemt toe door mammachirurgie in een kort
opnameprogramma. Ook hebben deze patiënten een grotere behoefte aan informatie over thuisgebruik en
verwijdering van drains, prothesen, oefeningen en fysiotherapie [de Kok, 2010]. Een sluitend pakket van
zorg moet worden samengesteld, ook in overleg met de patiënt, thuiszorg, fysiotherapeut en huisarts,
voordat deze zorg standaard ingevoerd zal kunnen worden.
Conclusies:
Niveau 1
Niveau 1
Niveau
2
Het is zinvol om, pre-behandeling al bestaande schouderklachten, comorbiditeit, hoge
BMI en pijn in kaart te brengen.
A1 Chlebowski 2002
A2 Box 2002, Harris 2001, Kellen 2009
B Swenson 2009, McLaughlin 2005
Het geven van voorlichting na een okselklierdissectie over het gebruik van de
aangedane arm is belangrijk om het herstel te bevorderen en ter preventie van
lymfoedeem.
Voorlichting met betrekking tot fysieke activiteiten, gezonde voeding en
gewichtsbeheersing geeft een positieve leefstijlverandering. Een leefstijl met matig
intensief bewegen geeft een langere overleving.
A2 Harris 2001, Kellen 2009
B Swenson 2009, McLaughlin 2005, Box 2002
Een zorgprogramma, waarvan zorgvuldige en herhaalde voorlichting van de patiënt, nauwe
samenwerking met de thuiszorginstanties en een dagopname of 24-uursopname t.b.v. de
chirurgische interventie onderdeel uitmaken, is veilig, kosteneffectief en patiëntvriendelijk.
A2 Bundred 1998
B de Kok 2007, de Kok 2010
De nazorgfase
Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0)
Aanbevelingen:
Ketenzorg
De werkgroep adviseert voor elke patiënt een individueel nazorgplan te maken, dat ter beschikking komt
van de patiënt, de huisarts en andere betrokken partijen.
De werkgroep is van mening, dat samen met de huisartsen en mammateams gekeken moet worden of en
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 190