22.09.2013 Views

Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Atypische benigne mamma-afwijkingen:<br />

Atypische (ductale of lobulaire) hyperplasie, flat epithelial atypia,<br />

lobulair carcinoma in situ,<br />

papillaire laesies en complex sclerosende laesies (radial scars)<br />

Bestraling in voorgeschiedenis; bestraling thorax en/of oksel,<br />

bijvoorbeeld vanwege<br />

Hodgkin’s lymfoom voor het 40ste jaar<br />

3 - 20<br />

Dumitrescu 2005<br />

McPherson 2000<br />

Morrow 1999<br />

Santen 2005<br />

De Bruin 2009<br />

Van Leeuwen<br />

2003<br />

Aleman 2003<br />

<strong>Mammacarcinoom</strong> of DCIS in voorgeschiedenis 2 - > 4 Morrow 1999<br />

Late leeftijd eerste kind, na 35 jaar vs. voor 20 jaar 2<br />

Dumitrescu 2005<br />

McPherson 2000<br />

Hoge botdichtheid postmenopauzaal 2 – 3,5 Dumitrescu 2005<br />

Diethylstillbestrol (DES) tijdens zwangerschap 2 McPherson 2000<br />

Late menopauze, na 54 jaar ≤ 2<br />

Nullipariteit < 2<br />

Dumitrescu 2005<br />

McPherson 2000<br />

Morrow 1999<br />

Dumitrescu 2005<br />

McPherson 2000<br />

Morrow 1999<br />

Hormonale substitutie therapie (HST), gebruik meer dan 10 jaar 1,4 – 3 Dumitrescu 2005<br />

Alcoholgebruik, risico dosisafhankelijk, 2-5 consumpties per dag vs.<br />

geen alcoholgebruik<br />

Orale anticonceptie, recent gebruik<br />

gebruik in verleden<br />

1,2 – 1,5<br />

1,2 –2,4<br />

1.0-1.2<br />

Brennan SF<br />

2010<br />

Key 2006<br />

Li 2010<br />

Dumitrescu 2005<br />

Cibula 2010<br />

Mutaties in andere hoog penetrante genen; p53, PTEN 1 - 6 Dumitrescu 2005<br />

Vroege menarche, voor 11 jaar 1- 3<br />

Lichamelijke inspanning 5x per week vs. inactief 0.85<br />

In vitro fertilisatie<br />

Overgewicht<br />

Premenopauzaal, body mass index > 35<br />

Postmenopauzaal, body mass index > 35<br />

<strong>Richtlijn</strong>: <strong>Mammacarcinoom</strong> (<strong>2.0</strong>)<br />

Niet duidelijk<br />

verhoogd<br />

0,7<br />

2<br />

Dumitrescu 2005<br />

McPherson 2000<br />

Morrow 1999<br />

Patterson 2010<br />

Bernstein 2009<br />

Salhab 2005<br />

Dor 2002<br />

Zreik 2010<br />

McPherson 2000<br />

Algemene populatie<br />

Voor twee risicofactoren, toegenomen leeftijd boven het 50e jaar én vrouwelijk geslacht wordt gescreend in<br />

het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Over geografische regio kan worden opgemerkt dat het<br />

verschil minder groot wordt naarmate mensen uit een laagrisico gebied (bijvoorbeeld Azië) langer wonen in<br />

een hoogrisico gebied (bijvoorbeeld Noord-Amerika).<br />

Genetische risicofactoren<br />

De genmutaties in de BRCA1 en 2 genen zijn de belangrijkste genetische risicofactoren met een RR van<br />

6-8. Daarnaast zijn er enkele zeldzame tumorsyndromen, veroorzaakt door hoogpenetrante genen, waarbij<br />

ook mammacarcinoom voorkomt. De belangrijkste zijn Li Fraumeni (P53), Cowden syndroom (PTEN),<br />

Peutz-Jeghers (STK11) en familiair diffuus maagcarcinoom (CDH1). Voor meer informatie over deze<br />

syndromen: www.stoet.nl/uploads/richtlijnenboekje.pdf.<br />

Een eerstegraads verwant met mammacarcinoom geeft een RR van 1 tot 4, afhankelijk van de leeftijd en<br />

verdere familiaire belasting. Bij vrouwen met mammacarcinoom in de familie hangt het RR sterk af van het<br />

aantal verwanten, of sprake is van eerste of tweedegraads verwantschap en op welke leeftijd het<br />

mammacarcinoom optrad. Als uitsluitend sprake is van verwanten met mammacarcinoom in de 3e graad,<br />

is het RR onvoldoende verhoogd om screening buiten het BOB te rechtvaardigen. Zie beslisboom bij<br />

Verwijzingsadvies naar een klinisch genetisch spreekuur.<br />

03/27/2012 <strong>Mammacarcinoom</strong> (<strong>2.0</strong>) 21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!