Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Richtlijn: Mammacarcinoom (2.0)
De screeningsorganisatie
De 5 regionale screeningsorganisaties zijn verantwoordelijk voor uitvoering van de screening. Taken en
verantwoordelijkheden van screeningslaboranten zijn te vinden op www.lrcb.nl. De organisaties dragen er
zorg voor dat alle vrouwen die deelnemen aan het bevolkingsonderzoek zo snel als organisatorisch
mogelijk – bij voorkeur binnen 10 werkdagen [Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector, 2006] –
per post bericht ontvangen over de uitslag. De uitslag wordt bij voorkeur niet zodanig verstuurd dat het
bericht op een vrijdag of vlak voor feestdagen aankomt. Bij een positieve uitslag wordt de huisarts op de
hoogte gesteld voordat de cliënt is geïnformeerd. De vrouw krijgt dan het advies met de huisarts contact op
te nemen. Zij ontvangt tevens de folder “Als nader onderzoek noodzakelijk is”. In veel gevallen neemt de
huisarts contact op met de vrouw voordat zij de brief ontvangt, dit is de preferente werkwijze.
De screeningsorganisatie draagt zorg voor de verzending van een verwijsbrief en voor de beschikbaarheid
van de digitale beelden. De screeningsorganisatie communiceert tijdig met de omgevende ziekenhuizen
over de regionale planning van de screening, opdat de ziekenhuizen de capaciteit van de mammapoli
daarop kunnen aanpassen.
De huisarts
Indien een vrouw is verwezen voor nadere diagnostiek, heeft de huisarts de volgende
verantwoordelijkheden:
• Voorlichting geven aan de vrouw over de te volgen procedure, als aanvulling op de in de
uitslagbrief vermelde informatie.
• Zorgdragen voor verwijzing naar een mammapoli/mammateam, rekening houdend met de
voorkeur van de vrouw. In de meeste regio’s geschiedt verwijzing met behulp van een
formulierenset. Het voor de specialist bestemde formulier uit de set bevat deze gegevens
eveneens en heeft ruimte voor aanvullende informatie van de huisarts, zoals relevante
anamnestische gegevens. Deze bescheiden moeten aan de vrouw worden meegegeven.
• Zelf contact opnemen met de vrouw, indien zij geen contact opneemt met de huisarts.
• Melding van de verwijzing (welke specialist, welk ziekenhuis) aan de screeningsorganisatie.
Hiertoe kan in veel regio’s gebruik worden gemaakt van een in de formulierenset aanwezig
retourblad, waarop de gegevens van de vrouw al ingevuld staan.
Het mammateam
De specialisten betrokken bij de nadere diagnostiek (het mammateam) van vrouwen verwezen uit het
bevolkingsonderzoek zijn ervoor verantwoordelijk dat:
• diagnostiek en behandeling plaatsvinden in een herkenbare organisatiestructuur (zie Organisatie
van de zorg);
• de huisarts bijtijds op de hoogte is van de bevindingen van de verdere diagnostiek, het
behandelplan en de resultaten daarvan;
• de screeningsorganisatie (liefst binnen drie maanden) op de hoogte wordt gebracht van de
resultaten van de diagnostiek.
De vrouw brengt bij haar bezoek aan de mammapoli de door de screeningsorganisatie toegezonden
bescheiden mee. De chirurg of verpleegkundig specialist mammacare ziet erop toe, dat de radioloog kan
beschikken over de mammogrammen en de additionele informatie. Ook de patholoog moet de beschikking
hebben over deze informatie.
Informatieoverdracht naar de patiënt
Goed geïnformeerde patiënten zijn beter in staat stress te verwerken. De informatie over de
vervolgonderzoeken dient aan de patiënt te worden verstrekt op ieder moment van het diagnostische
proces, maar zal voornamelijk worden verschaft op de mammapoli door de behandelend chirurg en de
verpleegkundig specialist mammacare.
Moeilijk uit te voeren mammografische onderzoeken
In het kader van de Wet Gelijke Behandeling is door het RIVM in 2008 bepaald, dat alle vrouwen in
Nederland terecht moeten kunnen in een onderzoekscentrum van de screening. Voor vrouwen met een
lichamelijke handicap is iedere screeningsunit voorzien van een lift. In uitzonderingsgevallen kan men een
beroep doen op een vaste onderzoekslocatie of ziekenhuis.
Een andere groep vormen de vrouwen, bij wie het mammogram technisch niet goed uitvoerbaar kan zijn,
bijvoorbeeld vrouwen met status na mammasparende therapie en siliconenprothesen (zie ook
03/27/2012 Mammacarcinoom (2.0) 19