Vertrouwen in de buurt - KISS

empirische bevindingen op bestuurlijk gebiedgang te gaan. Overheid en sociale spelers kunnen zinvolle rollen spelen, onder devoorwaarde dat zij steeds de eigen zwakten in het oog houden. Een oud-wethouder:“Het lukt wel om betrokken partijen bij elkaar te brengen. Het is echter deoverheid die consequent niet levert, maar wel wil zeggen wat anderen moetendoen.” Het is heel lastig met de overheid een zakelijke overeenkomst te sluiten.Hij noemt een voorbeeld: “Een supermarkt zegt: ‘Wij willen investeren als degemeente ook voor zeven jaar meedoet’, maar gemeenten tekenen alleen perjaar.”Soms mogen overheid en sociale spelers geen afstand nemen. Speciaal in achterstandsbuurtenis een ‘nabije’ overheid van belang om de verloedering van deopenbare ruimte tegen te gaan, de veiligheid te waarborgen, ouders meer bij deschool van hun kinderen te betrekken en waar nodig de sociale vangnetten teversterken. Begrippen als zero tolerance, Sterke Staat en lik-op-stuk komen nietzonder reden regelmatig terug in onze interviews. Een trekker van het eerste uurin hartje Amsterdam verwoordt zijn hartenwens “meer ruimte voor het particulierinitiatief”, maar voegt onmiddellijk toe: “’t Is wat tegenstrijdig. Ze moetenafstand houden, maar wel snel reageren als het misgaat.”Onder bepaalde omstandigheden mag de overheid niet terughoudend zijn bij het‘onteigenen’ van de lessen die er in een buurt worden geleerd. Buurtschoonmaakactiesof sociale activiteiten zoals het Rotterdamse Opzoomeren – ooit begonnendoor bewoners van de Opzoomerstraat – werden ook elders gestimuleerd door degemeente. Opboxen, dat zich in eerste instantie richtte op Antilliaanse jongens inHoogvliet, groeide uit tot “het putje voor de hele stad Rotterdam”. Problemen enoplossingen zijn vaak buurtoverstijgend; denk aan drugsoverlast, hangjongeren,prostitutie, illegaliteit en armoede. Als je veel overeenkomstige problemen ziet,moet dat agendazettend voor de beleidsmakers zijn.1274.3 drempels voor veranderingHet voorgaande laat zien dat overheid en sociale spelers zich geconfronteerdweten met een aantal bestuurlijke spanningsvelden, juist waar bij het directeonderwerp van ons onderzoek – de kleinschalige aanpak van leefbaarheidsproblemen– in het veld duizenden bloemen bloeien. Overheid en sociale spelershebben een aanmerkelijke dosis bestuurlijk vernuft ontwikkeld in het omgaanmet het vereiste veranderingsproces. Velen realiseren zich dat de kans op succesvolleverandering/cultuuromslagen toeneemt bij een gerichte en doordachteaanpak. Veelal is daarin een volgorde te herkennen: beleidsmakers hebben eenbepaalde visie ontwikkeld, maar weten dat de praktijk weerbarstig is. Mensenzeggen wel de goede woorden, maar passen hun gedrag te weinig of niet aan. Datis niet omdat het ‘slechte’ mensen zijn, maar veeleer door de drempels voorverandering waarvoor ze zich zien gesteld: de waarden en normen die de beleidsmakersvoor ogen hebben en die vaak op zich redelijk worden gedeeld door hundoelgroepen, zijn niet sterk genoeg ontwikkeld om tot een voldoende gedragsveranderingte leiden.