Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtin hun sociale behoeften te voorzien. De civil society – het geheel van vrijwilligeverenigingen van burgers – speelt bijvoorbeeld binnen die netwerken een belangrijkerol. Waar het netwerk tekortschiet, kunnen de sociale spelers gericht helpenom de zich voordoende gaten te dichten en de burger(s) zo mogelijk weer naarhet ‘normale’ niveau te brengen. Dat brengt ons tot een definitie van het begripsociale infrastructuur: de sociale netwerken waarbinnen wij ons normaliterbevinden, indien nodig versterkt door gerichte vangnetten voor kwetsbare groepenmensen of voor individuen, die zonder die steun een aanvaardbare socialeomgevingskwaliteit zouden ontberen.92Het verwezenlijken van een goede sociale infrastructuur is dus voor de overheideen beleidsdoel. Maar vergeleken met ‘veiligheid’ bijvoorbeeld, ligt bij sociaalwelbevinden de eerste verantwoordelijkheid bij de burger; een goede buur isimmers beter dan een verre vriend. De overheid vervult een ondersteunende rolop onderdelen waar dat het vermogen van de individuele burger of vrijwilligeverbanden te boven gaat. Met deze definitie in het achterhoofd moeten devolgende bevindingen worden gelezen. Evenals in de voorgaande paragrafen gaathet om de meerwaarde voor alle betrokken partijen (par. 3.5.1 en 3.5.2), de inhoudelijkedifferentiatie van een integraal beleid (par. 3.5.3 en 3.5.4), dat procesmatigbouwt op coproductie en een gepaste afstand houdt in de uitvoeringspraktijk(par. 3.5.5 en 3.5.6).3.5.1 meerwaarde voor bewoners: sociaal vertrouwenDagelijks sociaal contact via buurtnetwerken is een bron van sociaal vertrouwendat zich weer vertaalt in het tegengaan van isolement en bovendien de basisvormt voor de sociale netwerken die het leven aangenamer maken. Zijn menseneenmaal actief in hun buurt, dan dragen de gezamenlijke activiteiten ertoe bij datze elkaar beter leren kennen en elkander uit de anonimiteit halen. Ze vragengemakkelijker om hulp, spreken elkaar aan op ongewenst gedrag en bouwenverder aan het sociale netwerk van de straat. Ze doen boodschappen voor ouderenen gaan samen naar de bingo: “Als het nodig is, ben je er.” Een sociaal sterkestraat is makkelijker schoon, heel en veilig te houden en de bewoners voelen zicheerder verantwoordelijk om daarin een rol te spelen. Het is hier heel netjes,constateerden tevreden bewoonsters, “omdat mensen voor elkaar wat doen,samen bladeren opruimen, sneeuw ruimen, ook bij elkaar. Je hoeft maar aan tekloppen en het is goed.”Buurtnetwerken zijn echter kwetsbaar. Bij een te hoge doorstroming van bewonersverdwijnt het ‘cement’ uit de samenleving en komt het niet snel meer terug.Een eenzijdig woningbestand, vooral in achterstandsbuurten, maakt dat socialestijgers, die als rolmodel kunnen functioneren, naar ‘buiten’ vluchten als ze daartoede mogelijkheid krijgen. ‘We’ zijn ook zeurders, er wordt veel geklaagd en‘ze’, overheid en sociale spelers, doen het niet snel goed. Het vertrouwen is zoek,maar dat geldt vaak ook het zelfvertrouwen: “Deze plekken hebben zo’n slechtimago dat mensen het op den duur zelf ook gaan geloven.”