Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtMüller (2002) schetst met zijn Amsterdamse terrasinterviews een kleurig beeldvan de vormen van contact die jonge stedelingen nastreven; zijn proefschrift heetniet zonder reden De warme stad: betrokkenheid bij het publieke domein. Doorhun frequente gebruik van de (semi-)openbare ruimtes van de binnenstad voorsociale activiteiten zoals uit eten gaan en het ontmoeten van vriend(inn)en incafés en andere uitgaansgelegenheden, zegt hij, ervaren zij in de stad herkenning,vertrouwen en identiteit. Zij eigenen zich bepaalde ruimtes in overdrachtelijkezin toe: het is ‘hun’ kroeg, terras of parkje. Zij voelen er zich thuis zonder dat ze erprivileges hebben en anderen kunnen uitsluiten, maar vormen er wel een collectieveidentiteit.166Müller kiest daarbij voor een andere invalshoek dan Amerikaanse stadssociologenals Lofland, die wijzen op een tendens naar privatism: mensen trekken zichterug in hun privé-wereld. Zou het kunnen zijn dat Noord-Amerikaanse stedenwezenlijk verschillen van Europese, waar juist sprake is van een ontwikkelingnaar publicism, een opbloei van het publieke leven? In plaats van een wisselwerkingin de openbare ruimte volgens de regels van de ‘beleefde onoplettendheid’(men respecteert de privacy van een ander door hem met rust te laten) zou deNederlandse omgangsvorm veeleer een van ‘beleefde aandacht’ zijn (men toontinteresse in een ander maar houdt daarbij rekening met zijn privacy).Ook Van der Land (2003: 234) is niet pessimistisch waar het gaat om de Nederlandsesituatie. Hij concludeert dat de Rotterdamse creatieve kern weliswaar veelverhuist, maar de binding van de creatieven met hun tijdelijke thuishaven is “vaneen dusdanige diversiteit en intensiteit, dat ze niet als oppervlakkig kan wordenbestempeld, maar eerder als ‘diepgaand zolang als het duurt’.” In de voetsporenvan onder anderen Reich (1991) en Storper (1997) benadrukt hij echter ook hetbelang van lokaal ingebedde kennis, juist voor de creatieve kern en haar (potentiële)werkgevers. In hun werkomgeving zijn routines en standaardoplossingenondergeschikt aan flexibiliteit en innovatie. Het lerend vermogen van bedrijvenen individuen is de kurk waarop zij in de kenniseconomie drijven; degenen diehet beste leren hebben een voorsprong op de concurrentie, want hun kennis isschaars en niet direct kopieerbaar. Kennisnetwerken zijn in tegenstelling totinformatienetwerken sterk lokaal van karakter: kennis bloeit bij de gratie vandirect contact, terwijl informatie langs elektronische weg over grote afstandenkan worden gedeeld (Seely Brown en Duguid 2000).Volgens Storper (1997: 239) en Kloosterman (2001: 17) is de lokale sociaaleconomischeinfrastructuur van steden daarom veelal doorslaggevend voor hetsucces van de creatieve kern en haar werkgevers. Zij zoeken naar inspiratie enzekerheid in dichte sociale netwerken met fysiek nabije lotgenoten (peers). Ookvoor het opbouwen en onderhouden van ingewikkelde zakelijke netwerkenblijft het belangrijk om face-to-face-contact te hebben (Van der Land 2003: 167).Bovendien is de grote dichtheid van potentiële werkgevers van belang: in desnel veranderende en onvoorspelbare commerciële omgeving is er een arbeidsmarktmet de bijbehorende mobiliteitsmogelijkheden. Zij ontwikkelen daarom