Vertrouwen in de buurt - KISS

empirische bevindingen: het perspectief van bewonersreiding staat niet in verhouding met de middelen die in de praktijk in de buurtworden gestoken; denk aan de te kleine aantallen jongeren- en opbouwwerkersaan de frontlijn. De sociale spelers zijn hiervan soms ook zelf doordrongen,getuige de volgende krachtige uitspraak: “Bij ons zitten mensen op kantoor. Deminder ervaren, minder geoutilleerde en minder betaalde mensen sturen wevervolgens het veld in.”De vraag wat er fout kan gaan in buurten heeft geleid tot een herontdekking vanstedelijke problemen. Het vooronderzoek ten behoeve van dit rapport vanEngbersen et al. (2005) naar sociale herovering in Amsterdam en Rotterdambrengt de gevolgde aanpak in beide steden indringend in beeld. Zij is gebaseerdop repressie, normstelling en – zo nodig – interventies in de private levenssfeer.De geïnterviewde veldwerkers benadrukken het belang van een integrale, samenhangendeaanpak met een sterk accent op interdisciplinair samengestelde interventieteamsen samenwerkingsverbanden. Daarbij vallen er ook verschillen teconstateren, bijvoorbeeld in de kwaliteit van de woningvoorraad, die in Rotterdamslechter is. Ook de mate waarin een beroep wordt gedaan op hogere enlagere schaalniveaus verschilt. Rotterdam wil in samenspraak met het rijk eenselectief vestigingsbeleid ontwikkelen, terwijl Amsterdam de nadruk legt op debetekenis van een decentrale aanpak.95Met Uitermark (2003: 148) concluderen we dat “de toestand van armoede ofkansarmoede wordt herleid tot het ontbreken van middelen om ingesloten teworden in sociale en vooral economische netwerken.” Daarom storten beleidsmakerszich op het herstel van de sociale cohesie. Daar is op zich niets verkeerdsaan, zolang zo’n aanpak maar een structureel vervolg heeft. Zoals Uitermark hetin zijn analyse uitdrukt: “De netwerken waar achtergestelde huishoudens vanzijn uitgesloten, zijn doorgaans grootschalig, maar in het kader van individueleprojecten of specifieke programma’s kunnen, ter compensatie, kleinschaligenetwerken worden gecreëerd op het individuele en buurtniveau.”Wanneer de sociale inhaalslag is voltooid, moet er een sociale cohesie bestaan dievoorkomt dat een buurt weer afglijdt. Dat vereist investeringen in kleinschaligeactiviteiten met uitgroeipotentieel. Her en der verspreid worden op dit terreininderdaad initiatieven ontplooid. De trekkers zijn echter, zoals Engbersen et al.(2005: 80) signaleren, “over het algemeen professionals van publieke en semipubliekeinstellingen”. Het probleem van veel achterstandsbuurten is dat“burgers zich terugtrekken uit de publieke sfeer en dat particuliere instellingen debuurt helemaal verlaten”. De uitbouw van de civil society vraagt dus om gerichteaandacht.Dorpen: nadruk op vrijwilligerswerkEr zijn treffende voorbeelden van dorpen met een enorme vrijwilligersinfrastructuuren een sterke sociale controle. In het Friese Weidum, met zo’n 500 inwonersin de leeftijdsgroep voor sociale activiteiten, zijn er zeker 400 daadwerkelijk openigerlei wijze ergens bij betrokken. Dat hoort ook zo, zegt een trekster: “Het