Vertrouwen in de buurt - KISS

de toegevoegde waarde van buurtgericht beleidzichzelf gericht, hun eigen identiteit staat voorop met trefwoorden als zelfbewust,assertief en egocentrisch. Maar overheid en sociale spelers kunnen ookbouwen op hun kwaliteiten: ze zijn veelal jonger, pragmatisch, cultureel open enondernemend van instelling. Hun brede netwerken zijn weliswaar vaak internationaal,maar hun werk is meestal lokaal gebonden. Dat leidt tot een sterk afwijkendebuurtbeleving: het gaat hen om ‘herkennen en herkend worden’.Hun buurt bestaat uit het eigen huis met daaromheen – vaak op enige afstand –sociale knooppunten met een sterke lokale identiteit: kroegen, bistro’s, winkels,fitnesscentra, enzovoort. Daarbuiten nemen zij deel aan virtuele netwerken,zolang ook die hen kunnen voorzien in hun behoefte aan thrills. Hun vorm vanbuurtbetrokkenheid blijkt ook uit onze interviews en die van Müller: ze zijn tevinden op de terrasjes aan grachten, de trapveldjes in het stadspark, de bootjes opde kanalen, bij zowel klassieke als popconcerten, bij trimmen en wanneer hunbelangen in het geding zijn zoals bij parkeerinspraak. Van der Land (2003: 71)spreekt van ‘binding door consumptie’; het gaat om een partiële betrokkenheidmet – in zijn woorden – “hele concrete, aanwijsbare plekken, mensen, beelden ofdingen”.Actieve burgersDe actieve burgerschapsstijl kenmerkt zich door vertrouwen in de overheid encoproductie van beleid. De actieve burgers – ruwweg 20 procent van de bevolking,met een aanzienlijk contingent babyboomers – gedragen zich kritisch dochwelwillend jegens de overheid, waarbij interactie en reflectie centraal staan. Zijworden daarbij gedreven door de behoefte aan (zelf)respect, hun houding wordtgekenmerkt met trefwoorden als maatschappijkritisch, bewust levend en overgrenzen heen denkend. Overheid en sociale spelers kunnen bouwen op hun zelfverantwoordelijkheid;ze zijn ook tolerant, analytisch en informatiegericht,sociaal geëmancipeerd en vaardig.155Ze zien hun buurt als een onderdeel van de stad en willen meedenken overinrichting, aansturing en beveiliging. Hun netwerken zijn hoogontwikkeld,vooral op het ‘klassieke’ middenveld, waardoor ze een verrassend effectievebeleidsinvloed kunnen uitoefenen. Ten opzichte van de andere burgerschapsstijlenspringen zij eruit door hun bestuurlijke betrokkenheid; ook hun buurtbetrokkenheidis, zo laat ons veldonderzoek zien, veelal afwijkend met een extra nadrukop buurtpreventie, directe beïnvloeding van beleidsmakers, zelfbeheer van openbaargroen, en een relatief hoog lidmaatschap van buurtverenigingen. Van derLand (2003: 70) noemt dit ‘binding door participatie’.5.4.2 uiteenlopende buurten en bandenWe hebben met behulp van toegespitste analyses van Motivaction de relatieonderzocht tussen de vier burgerschapsstijlen en de sociale omgeving waarin zijopbloeien en ook bijdragen aan sociaal vertrouwen. ‘Afhankelijke’ en ‘afzijdige’burgers concentreren zich meer dan ‘afwachtende’ en ‘actieve’ burgers op hun