Vertrouwen in de buurt - KISS

de weg vooruitMisschien komt de nadruk, gedreven door sterke onderbuikgevoelens, ook wel teveel te liggen op subjectieve problemen; denk aan de beveiliging tegen terrorismein plaats van de objectief zwaarwichtigere verkeersveiligheid. We zullen hetantwoord op dergelijke vragen pas weten als er op verantwoorde wijze is geëxperimenteerd.De politiek is dan ter plaatse om te leren en, zo nodig, te corrigeren.Tekstbox 6.6Koppeling van themastelsel aan buurtrechtenHet is denkbaar de themastemming te koppelen aan het eerdere idee van een buurtrechtenallocatie(Winsemius et al. 2004). Initiatiefnemers – variërend van buurtorganisaties en civil society totprivate partijen en sociale spelers – wordt gevraagd hun voorstellen onder een zelf te bepalenthema te plaatsen. Een buurtwacht zou bijvoorbeeld kiezen voor ‘veiligheid’, een voetbalclub voor‘sport en recreatie’. De stemming over de allocatie van buurtrechten maakt dan in één moeite ookduidelijk welke thema’s boven aan de gemeentelijke agenda behoren te staan. Elke burger – nietalleen de ‘sprekende minderheid’ – telt. De opkomst zal stellig hoog zijn: het is immers zonde deeigen buurtrechten zomaar weg te gooien en velen zullen zich beijveren om hun buren te overtuigenvan een ‘verstandig’ stemgedrag. De verkiezing bevordert ongetwijfeld ook de opbloei van decivil society: initiatiefnemers, die op een gezamenlijke noemer kunnen komen, maken met hunsamenwerkingsverband een grotere kans buurtrechten naar zich toe te trekken. De buurt leeft engeeft stuur aan de politiek. Er is dan – in de woorden van Fung (2004: 231) – sprake van een participatieveen deliberatieve democratie, die dicht aansluit bij de behoeften en kwaliteiten van burgersen die hen uitnodigt tot een blijvende betrokkenheid.237De gekozen thema’s dienen na de verkiezingen als basis voor een bestuursakkoordop hoofdlijnen, dat per (deel)gemeente wordt opgesteld. Traditioneelkomen de beoogde coalitiepartijen een bestuursakkoord overeen en wordt daarnahet bijbehorende college samengesteld. Het kan ook anders, bijvoorbeeld doordirect na de verkiezingen (vertegenwoordigers van) alle nieuwe fracties rond eentafel te verenigen, om na te gaan over welke hoofdlijnen van de gekozen thema’seen overeenstemming kan worden bereikt als basis voor een raadsprogramma.Verschillend van de nationale politiek is op gemeentelijk niveau – dicht bij depraktijk van alledag – een redelijke mate van overeenstemming te verwachten,zeker als de burgers de thema’s hebben aangewezen. Het collegeprogramma zoudan hooguit een selectie uit het raadsprogramma mogen zijn. Omgekeerd is hetechter ook denkbaar eerst een college samen te stellen dat daarna, uitgaande vande gekozen thema’s, een bestuursakkoord overeenkomt waarmee de raad weermoet instemmen. Het – belangrijke – voordeel is duidelijk: vooropstaat de formatievan een ‘team’ van gekwalificeerde mensen die zich verantwoordelijk achtenvoor hún actieprogramma. Hoe dan ook krijgt elke wethouder een thema toegewezen,dat hij concretiseert in een werkprogramma voor de komende vier jaarwaarin is aangegeven wat de resultaten zijn die hij wil bereiken.De voordelen van zo’n themagedreven opzet zijn aanzienlijk. Maatschappelijkeen sociale problemen worden integraal (dat wil zeggen niet verkokerd) aangepakt