Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtBovendien moet worden gewaakt voor het ‘afpakken’ van of oneigenlijk omgaanmet succesvolle initiatieven. De initiatiefnemers van de Tilburgse buurtmail envan een Gooise buurtpreventieclub bewaren bijvoorbeeld een afstand tot autoriteiten,omdat ze bang zijn ‘ingekapseld’ te worden. De politie kan het buurtinitiatiefaanwijzen als bewijs dat er voldoende burgers bij hun werk wordenbetrokken en “dan word je een excuus-Truus van de politie”. Of je wordt hetaangrijpingspunt voor andere ‘moeilijke’ onderwerpen op de gemeentelijkeagenda die niets met veiligheid, maar wel met de buurt te maken hebben – debestrating van een zandweg bijvoorbeeld “en daar zijn we niet voor opgericht”.76Grotere zelfverantwoordelijkheid van niet-traditionele partijenDe buurtveiligheid kan aanzienlijk worden verbeterd als andere partijen dan detraditionele een bijdrage leveren. Het gaat in de eerste plaats om georganiseerdebewoners en private partijen. Op steeds meer plaatsen patrouilleren inmiddelsbuurtwachten in goede samenwerking met de lokale wijkpolitie. Hun inzet issoms verbluffend: in Rotterdam-Schiemond surveilleert een vaste, zeer multiculturelegroep van veertien vrouwen en mannen drie avonden per week.Hun draagvlak onder de buurtbewoners is groot, zo bleek uit een deur-aandeur-handtekeningenactiewaarbij 400 van de 1400 huishoudens tekendenvoor voortzetting van de buurtwacht. En hun resultaten mogen er zijn: ze droegenin 2003 bij aan de op een na grootste verbetering in de veiligheidsstatistiekenvan de stad.Ook winkeliers verwisselen steeds vaker hun rol van consument naar die vancoproducent van veiligheidsdiensten. Dat mag best wat kosten, zegt een supermarktchef,want “als ik vandaag een incident heb, heb ik volgende week 200klanten minder.” Er is daarom “zeker over te praten” dat hij meebetaalt aanbuurtpreventie. Hij kent ook zijn pappenheimers en heeft met “de jongens”gepraat en daarbij duidelijke regels gesteld: niet met meerdere jongens tegelijk dewinkel in, mandje mee, geen grote mond, alle winkeldiefstal wordt bij de politieaangegeven. Een aantal personeelsleden werkt bovendien ’s avonds bij een bewakingsbedrijf,en weet dus om te gaan met overlast. En hij sponsort ook buurtfeestenmet drinken en koffie, “omdat het een wisselwerking moet zijn tussen debuurtwinkel en de buurt”.Er zijn tegelijk vraagtekens te plaatsen bij buurtwachten en particuliere beveiligingen.Ook de politie onderkent dat: “Ik omarm ze, maar we moeten er wel voorwaken dat bewoners geen eigen rechter gaan spelen. De politie moet wel hetoverzicht houden.” Dat overzicht is echter beperkt; het is bijvoorbeeld onbekendhoeveel buurtpreventieverenigingen particuliere beveiligingsbureaus hebbeningeschakeld. En er is ook nog het principiële punt dat de facto de buurt “hetwerk van de politie doet”. Dat is ook zo, erkennen de trekkers, maar er zijn’s nachts maar vijf à tien agenten op straat in heel de stad. Bovendien is er nog devraag van de zwartrijders – bewoners die niet meebetalen – en de meeliftendenaburige buurten die profiteren: “Als de politie er is, dan hoeft de beveiliging erniet te zijn en andersom.” Daartegenover staat het waterbedeffect: hoewel de