Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtAndere lessen die we leerden in ons veldonderzoek: “De stelregel is: hoe hoger het welvaartsniveau,hoe minder men met de buurt of wijk heeft.” En: “Hoe homogener een midden- of achterstandsbuurt,hoe groter de sociale binding”, werd ons op veel plaatsen verteld. Dat geldt ook vooretnische achtergronden, die soms zeer divers zijn; meer dan 50 nationaliteiten in een buurt van2.000 inwoners is geen uitzondering in de grote steden. Meestal is dan niet één specifieke cultuurdominant, maar je moet dan ook niet te veel verwachten van buurtactiviteiten. Mensen organiserenzich, vaak met groot enthousiasme waar het eten en feesten betreft, binnen etnische groepjes.“Een bewonersorganisatie op buurtniveau is ook meer de behoefte van instellingen dan vanbewoners zelf.”22Voornamelijk in witte buurten speelt de sociale geschiedenis een belangrijke rol, zoals de aanwezigheidvan een dominerende werkgever (fabriek) of een speeltuinvereniging. Bewoners vande Gorkumse Lingewijk, met zo’n 3.500 bewoners, boden kleurrijke illustraties: “De Lingewijkis altijd ‘Zandvoort’ geweest, zo noemden ze het. Het is namelijk met zand opgespoten. Deinvloed van de fabriek op de buurt is altijd erg groot geweest. De arbeiders deden alles samen.Zij liepen gezamenlijk naar de fabriek, zaten op dezelfde verenigingen en kwamen op dezelfdefeestjes.” Families kennen elkaar al jaren. Waar moet je beter zitten? Het is hier hartstikkerustig, groen; twee kleinkinderen kunnen zo naar het schoolplein. Heerlijk, hartstikke heerlijk.”Die belevingswereld wordt door vele factoren bepaald. De buurt is verschillendvoor elke bewoner en verandert bijvoorbeeld als functie van de individuelelevensloop. Voor kleine kinderen speelt de eigen straat een hoofdrol, maarvoor middelbare scholieren refereert de buurt aan een veel wijdere omgeving,zoals de wijk of zelfs de stad. Voor veel senioren krimpt de buurt weer in tot debeloopbare afstanden. Ook verschilt de buurtomvang per thema of perbeleidsterrein. In hun onderlinge sociale omgang kijken burgers, met uitzonderingvan inwoners van kleine dorpen, meestal niet verder dan (een deel van)de straat. Maar bij thema’s als veiligheid of basisonderwijs loopt de buurtschaalflink op. Indien beleidsmakers dus met ‘de buurt’ willen werken – en deaandacht daarvoor is in recente jaren sterk toegenomen – dan doen ze er goedaan de definitie over te laten aan de betrokkenen en zich daaraan, in de matedat dit praktisch mogelijk is, aan te passen. Dat is ook de lijn die de raad volgtin zijn veldonderzoek.Sociale spelers, gemeente, overheidHet begrip sociale spelers dat in dit rapport wordt gehanteerd, dekt een scala vanuitvoeringsinstanties binnen de overheid of met een sterk overheidsaccent,bijvoorbeeld via het toezicht of de financiering. Het gaat met name om welzijnsenopbouwwerk, politie, scholen en wooncorporaties. Waar wordt gesprokenover gemeente of overheid wordt in het algemeen gedoeld op de politieke enambtelijke beleidsmakers daarbinnen.