Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtDe formulering van de hiervoor opgesomde vragen en wijze van aanpak makenduidelijk dat de focus van dit rapport in de eerste plaats praktisch is: in hoeverreis de buurt een betekenisvolle eenheid waarin mensen met elkaar bepaalde leefbaarheidsvraagstukkenkunnen aanpakken? Werkt de buurt ook als kleinschaligeleerschool voor het ontwikkelen van civic skills? Of staat de directe leefomgevingals betekenisvolle eenheid van handelen onder druk, bijvoorbeeld door de schaalvergrotingvan het bestuur en van veel publieke voorzieningen? Wat zijn deeffecten op de ‘grotere’ samenleving? Kan het beleid steun in de rug geven om debetrokkenheid en het gevoel van eigenaarschap van mensen bij hun directe leefomgevingte vergroten?1.4 aanpak en methode24Interactie en iteratie tussen empirie en theorieIn dit rapport staat het probleemoplossend vermogen van mensen centraal: demogelijkheden om samen iets te doen aan kleinschalige collectieve problemen inde directe leefomgeving. We vermoeden dat dit probleemoplossend vermogenvan mensen groter is dan vaak wordt gezien of gedacht, met name als daarvoorstimulerende condities aanwezig zijn (zie voor enkele empirische illustratiesdaarvan Duyvendak en Van der Graaf 2001; Tops 2002; Van der Lans 2003; Reijndorp2004). Dat vermoeden is in eerste instantie vooral gestoeld geweest oppersoonlijke inzichten, ervaringen en kennis, maar vervolgens is de brug geslagennaar de bestaande empirie en theorie op dit terrein. Die hebben ook geholpenbij de opzet van het eigen veldonderzoek. Het nut van dit veldonderzoek is eringelegen dat het de ervaringskennis (tacit knowledge) van buurtbewoners en veldwerkersin beeld brengt; kennis die een grote rol speelt in een onderwerp als ‘watvermag een buurt?’.Wat de methodische aanpak betreft, is in dit onderzoek dus niet primair eendeductieve, maar een inductieve lijn gevolgd. Wij hebben echter wel eerst kennisgenomen van de bestaande theorieën en empirie om het veldonderzoek vorm tegeven. We zijn, met andere woorden, heen en weer gegaan tussen empirie entheorie (theoretical sampling). Daarbij is ook voortgebouwd op het onderzoek datin Nederland en in het buitenland is gedaan, vooral ten aanzien van achterstandswijken.Het doel van het veldonderzoek is geweest om langs de weg van kwalitatieveinductie te komen tot concrete bevindingen over het onderwerp. Die bevindingenzijn in het verslag van het veldonderzoek gerubriceerd onder ‘succesvoorwaarden’:ze indiceren de voorwaarden waaronder het probleemoplossendvermogen van mensen kan worden gestimuleerd en tot iets kan leiden. De bevindingenvan deze causale analyse moeten natuurlijk zodanig plausibel zijn dat weer in het vervolg ook een aantal meer algemene conclusies en aanbevelingen aankunnen verbinden.