Vertrouwen in de buurt - KISS

vertrouwen in de buurtVanzelfsprekend levert een gerichte analyse per buurt meer specifieke inzichtenop ten aanzien van de behoeften en kwaliteiten van de bewoners. Ons veldonderzoeken dat van Reijndorp bieden daarvan vele illustraties. Overheid en socialespelers kunnen daarop voortborduren bij het ontwerpen van hun beleid, dat naarinhoud en proces is toegesneden op de buurt en daardoor een betere kans vanslagen heeft. Speciaal als bewoners zelf aan de slag gaan, voedt hun gezamenlijksucces het sociaal vertrouwen binnen een buurt, waarbij zelfs traditioneelgescheiden ‘blokken’ samenwerken. Mensen reiken elkaar makkelijker de handen voelen zich aangetrokken tot hun omgeving, waarvoor ze meer dan tevorenmedeverantwoordelijk willen zijn. Putnam en Feldstein (2003: 283) komen opbasis van hun Amerikaanse veldonderzoek tot dezelfde conclusie. Ook het eerderaangehaalde onderzoek van Weertman en Meegdes (2002) onder ambtelijkleidinggevenden en bestuurders van gemeenten bevestigt het beeld.Een buurtbeleid dat zich met inachtneming van de specifieke behoeften enkwaliteiten van dominerende milieus succesvol richt op de vier leefbaarheidsvraagstukken,kan daarom – zo mag redelijkerwijs worden aangenomen – resulterenin een toename van het sociaal vertrouwen gespreid over heel Nederland.1625.4.4 doorwerking van sociaal vertrouwenHet sterkere sociale vertrouwen tussen buurtbewoners kan op zijn beurt eenpositieve bijdrage leveren op ten minste vier gebieden met een grote maatschappelijkemeerwaarde. Twee daarvan zijn defensief van aard en richten zich op hetvoorkomen, of op zijn minst beperken van schadelijke ontwikkelingen door:(a) het doorbreken van (dreigend) isolement; (b) het voorkomen van socialeversplintering. De andere twee zijn daarentegen offensief van aard; ze probereneen wenselijke toekomst naar ons toe te trekken door: (c) het benutten vaneconomische kansen; (d) het uitbouwen van sociaal kapitaal. Elk vormt daardooreen schakel in een positieve vertrouwensspiraal.Doorbreken van (dreigend) isolementIndien de toegenomen buurtbetrokkenheid van bewoners zich met steun vanactievere sociale spelers vertaalt in (een gevoel van) veiligheid en van ‘ergens bijhoren’, kunnen bestaande barrières worden doorbroken. Zeker kwetsbare groepenen individuen zijn ten zeerste geholpen met een groter sociaal vertrouwen,waarbij buurtgenoten sneller hun helpende hand uitsteken; het veldonderzoekbiedt daarvan vele voorbeelden (par. 3.5.3; Reijndorp 2004: 160 e.v.). Gehandicaptenen senioren worden beter en langer opgenomen in een ‘normale’ samenleving,‘onbereikbaren’ zoals daklozen worden beter bereikbaar, buitengeslotenenzoals asielzoekers kunnen banden vormen. Met een professionele ondersteuningvan het vrijwilligerswerk en een verstandige inbedding in de buurtgemeenschap– essentieel voor draagvlak – zijn prima resultaten te behalen.In de achterstandsbuurten wordt de integratie van mensen met een verschillendeetnische achtergrond bevorderd. Veelal betreft het hier naar achtergrond afhanke-