O'tkan kunlar - Islom Media

O’tkan kunlarAbdulla Qodiriyso‘rag‘anlarg‘a xudodan ko‘rdim, deb javob berar emish. Bul xotinning qo‘lidan har bir ishkeladir deb o‘ylab, o‘tkan kun qayin otangizg‘a aytdim: begona xotinni uyingizgayo‘latmasinlar va chetdan kelgan taomni yemasinlar deb. Har holda yomondan xazarlozimdir”, deb yozar edi.Bu xatdan keyin Marg‘ilondan tiq etkan xabar bo‘lmadi va oradan ikki oylab fursat o‘tibketdi. Shuning uchun Otabekning kunlari quyosh botib chiqg‘an sayin bironglashilmovchiliqg‘a, qorong‘uliqg‘a kira borib, har soat achchig‘ va yo chuchuklig‘inoma’lum bir hol kechirib boshladi. Ba’zi kezlarda ul umid quchog‘ida shoshib qolar edi vaikkinchi vaqtda yaramas — qora xayollar bilan entikar edi.Umidlangan kezlarda:— Oy tuynukdan tubanroqda, bu kun bo‘lmasa erta— chimmati qo‘lida, paranjisiustida, sarig‘mi, qorami atlas ko‘ynagi egnida darbozadan kirib kelgandek vao‘pkalangandek...Ikkinchi bir vaqtda kimningdir quyidagi gapini eshitar edi:— Ul o‘zining dushmanlarini o‘ldirish uchungina Marg‘ilong‘a qatnab yurg‘an ekan,hisobini tugatdi-da, bedarak ketdi, qoldi. Tuzukroq joyi chiqsa berib qolayliq Kumushni...umri ham o‘tib boradir.Ana shu qora xayol uni chindan yonib turg‘an bir o‘t ichiga tashlar va shu choq o‘zinimuvoxazaga1 boshlar edi: «Men nega ikki yil sarson bo‘lib yurdim-da, bu sarsonlig‘ningnatijasiga borib chiqg‘anda shunday ahmoq-liqqa tushdim?” der va Marg‘ilon yo‘lini ko‘zlaredi. Ammo endi unga Marg‘ilon borish o‘naqayi sira kelmas: «Men nega keldim-da, endinega boraman va nima deb boraman? Qizingizni Toshkand olib tusharsiz deb ketkanedim... Siz olib tusha bermaganigizdan keyin o‘zim qaytib keldim deyaymi?” Otabek manashunday chuchmal azoblar ichida keyingi kunlarini kechira boshladi.Oy to‘lmasdan Marg‘ilon qatnab turg‘uchi o‘g‘lini endi uch oylab qo‘zg‘almay qolishiuchun O‘zbek oyim eskicha yana quvonib ketdi. «Keyingi qildirg‘an issig‘-sovug‘im kor qildishekillik, birato‘lasig‘a Marg‘ilonni tiliga olmayoq qo‘ydi. Endi xotinig‘a isib, mehmonxonadayotishni ham barham bersa... har nuchukda duodan qolmayliq”, deb Zaynabni domlanikigaqistar edi.Otabek keyingi vaqtlarda savdoga yurishni tark qilib qo‘yg‘ani uchun Hasanali ishsizqolg‘an, uzun kun uyda bekor zerikkanlikdan hojiga aytib bir muncha dastmoya bilanguzardan baqqolliq do‘kon ochgan edi. Otabek ko‘pincha mehmonxonasidagikutubxonadan uni-buni o‘qub o‘lturar, o‘qushdan zerikkan kezlarida Hasan-aliningdo‘koniga chiqar va guzardan ham zerikkandan keyin boshi og‘qan yoqlarg‘a, Salorbo‘ylarig‘acha ketar va gohi Chuqur qishloq tomonlarig‘a ham tushar edi. Ammo tushkanibilan burung‘icha ichmas, ikki-uch, ortib ketkanda to‘rt oyoq2 ila kifoyalanar, ko‘z o‘nglarioz-oz jimirlashkan, turlik xayollari bir muncha tarqalg‘an holda qaytar va lekin Hasanaliham uning bu kayfini juda siyrak seza olur edi.O‘tkan kun Chuqur qishloqqa tushkan edi. Asr vaqtlarida qaytib guzarga keldi-da,xayolat bilan Hasanali do‘koniga o‘lturdi. Otliq, yayov o‘tkinchilar to‘rt tomong‘a qatnabturardilar, uning bu kungi kayfi o‘tacharoq ketkan bo‘lsa kerak, ularni g‘ira-shira ko‘zgailgandek qaraydir.Hasanali bir-ikki uni kuzatkandan keyin so‘radi:— Marg‘ilong‘a nega ketmay yuribsiz?Bu savoldan uning kayfi tarqalg‘andek bo‘lib, ko‘zlari moshdek ochildi.— Havsala yo‘q...— Qayin otangiz ko‘nsa, ko‘chingizni olib kelsangiz ham ma’qul edi qatnabyurg‘andan...— Qaydam...156