O'tkan kunlar - Islom Media

O’tkan kunlarAbdulla Qodiriyajratib o‘lturg‘uchi ona yana olazarak og‘rig‘ig‘a yo‘liqdi. Zaynabning ko‘zi tez-tez Otabekkatushar, u bo‘lsa xo‘r-xo‘r choyni ichar edi. Bu holdan O‘zbek oyim ich-etini yeb, yutkanluqmasining mazasini ham bilmas, qisqasi o‘lturish so‘zsiz, go‘yo tuzsiz va ma’nosiz edi. Buma’nosizlik tadbirini ko‘rish yana O‘zbek oyim ustida:— Kelin poshshog‘a tilla uzuk buyurdingmi?— Buyurdim. Erta-indin bitib qolar. — Otabek so‘zni cho‘zmoqqa yo‘l qo‘ymadi. Ammoonasi gapdan gap chiqarib, so‘zga so‘z ulamoqchi edi:— Tilla chochpopugingiz bor edimi?Zaynab eriga qaradi va iymanibgina javob berdi:— Yo‘q.— Yo‘q bo‘lsa olib beraman, — dedi Otabek. O‘zbek oyim anchagina jonlanib oldi.Tag‘in undan-mundan so‘z urintirmoqchi bo‘lg‘an edi, uncha muvaffaqiyatlik chiqmayboshladi. Sutchoydan so‘ng qumg‘onda choy keldi. Zaynab birinchi piyolaga quyib o‘rnidanturdi va qayin onasig‘a ikki qo‘llab uzatdi, ikkinchi piyolani to‘l-dirib o‘rnidan turmoqchibo‘lg‘an edi, uni Otabek to‘xtatdi.— Mundan keyin choy berishda o‘rningizdan turib o‘lturmang, — dedi. — O‘lturganyeringizdan bersangiz ham bo‘ladir.Lekin bu gap qayin onag‘a yoqmadi, e’tiroz qildi:— Nega undog‘ deysan, bola. O‘rindan turib choy berish odamzodning ziynatidir,kelinlarning bor-yo‘g‘i kelinligi ham shunda-ku!— Sizning uchun ham o‘lturib choy bersin, demayman; ammo bu takallufning mengakeragi yo‘q, — dedi va qo‘lidag‘i choyni tez-tez ichib bo‘shatdi. Fotiha o‘qub o‘rnidan turarekan: — Albatta, sizga o‘rnidan turib choy berishi lozim... — dedi va chiqdi. Bu gapniZaynab chinga hisoblag‘ani uchun boshqa narsa payqamag‘an, ammo O‘zbek oyim bo‘zaribqolib darav esiga hindining jodusi kelib tushkan edi.Shu o‘lturishdan bir soatcha keyin O‘zbek oyim uyni xolilatib Hasanalini o‘z oldig‘achaqirtirib kirdi. Hasanali bu chaqirtiriqdan bir narsa ham sezmagan, chunki,xo‘jabekasining ichki sirriga uncha oshno emas; charlar maslahatidir, deb o‘ylamoqda edi.O‘zbek oyim uyning eshigini beklab keldi-da, Hasanalining yaqin-rog‘ig‘a o‘lturdi va yarimtovush bilan muddaoni ocha boshladi.— Endi ish Toshkand domlalari bilan bitaturg‘anga o‘xshamaydi... O‘ylab qarasam,Marg‘ilonliqning domlasi hindi ekan. Shuning uchun noiloj sani oldimg‘a chaqirtirdim. Sanham odamsumon gapimga tushunib, bu to‘g‘rida aqling yetkancha zehningni yugirtirgin...O‘zingga ma’lumki, kundan-kunga marg‘ilonliqni unutish o‘rniga har soat unga esi boradir.Bu hollarning barchasi o‘sha hindining jodusidan bo‘lib, muakkillar1 Otabekning bo‘ynidansirtmoq solib Marg‘ilong‘a tortadirlar...Hasanali xo‘jabekasining ko‘bdan beri domlaxo‘ja bilan sargardon bo‘lib yurishini bilsada,ammo uning «hindi, sirtmoq solib tortish» kabi so‘zlariga tushunmadi. Bekasining fe’lixo‘yini yaxshi bilgani uchun, ya’ni uning qarg‘ashidan qo‘rqib tushunmaganligini bildirmadida,«qani gapning tegi qaerg‘a borar ekan», deb jim, quloq solg‘an bo‘lib o‘ltura bedi.Ammo O‘zbek oyim so‘zini haligi yerda to‘xtatib: «San shunga nima kengash berasan?»degan savolni berdi.— Men nima der edim... Siz nimani ma’qul ko‘rsangiz shuda, — dedi. Hasanaliningtushunmaslik orqasida bergan bu javobi O‘zbek oyimg‘a nihoyatda yotishib keldi:— Barakalla, Hasan. Ana shuning ilojini o‘zing qilasan.— Yaxshi...— Erta-indin charlar bo‘lib o‘tsa, albatta Otabek Marg‘ilong‘a yugiradir. Shu vaqtda sanham bir narsani bahona qilib birga Marg‘ilon borasan-da, qaerdan bo‘lsa ham o‘sha hindinitopasan va nazrini berib yaxshilab qaytartiriq qildirasan...— Kimni?87