Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

cyjną w obliczu nowych, skomplikowanych problemów
współczesnego świata.
Odrzucenie lub raczej zakwestionowanie dorobku nauki
i kultury jest tu czymś w rodzaju odrzucenia nieprzydatnych
narządzi służących poznawaniu i opanowywaniu rzeczywistości.
W chwili obecnej narzędzia te nie tylko nie
przybliżają przedmiotu poznania, lecz przeciwnie, deformują
jego obraz. Nie tylko nie ułatwiają przekształcenia
zewnętrzności zgodnie z oczekiwaniami poznającego podmiotu,
lecz przeciwnie, prowadzą do dramatycznego rozdźwięku
między zamierzeniami a realizacją. Motyw zaczynania
od początku, uczenia się świata zupełnie od nowa,
Powtarzania jak gdyby drogi doświadczeń, którą ludzkość
przebyła w ciągu wieków, powraca ciągle w literaturze
kontestacji.
Przejście od destrukcji do konstrukcji, poszukiwanie nowych
koncepcji kultury i funkcji społecznych sztuki dokonywało
się na dwu płaszczyznach. Jedną z nich była twórczość.
Tutaj formował się nowy system znaków, następowała
zmiana kodów umożliwiająca ujęcie nowych treści,
które nie mogły być wyrażone i przekazane za pomocą
starego języka. Tworzenie nowych form ekspresji, nowego
systemu komunikacji jest jednym z wyraźnych terenów
działania Ruchu, choć nie wydał on chyba na razie „twórców
na miarę epoki". Drugą płaszczyzną jest pozytywna
integracja polityki i kultury, zrealizowana w rewolucyjnym
działaniu. „Dla nas kultura i rewolucja jest tą samą
rzeczą — stwierdza w wywiadzie przeprowadzonym w czasie
wydarzeń majowych student Sorbony — każda kultura,
prawdziwa kultura, naprawdę nowa, jest zawsze kontestacyjna.
I jeśli mają się skończyć uliczne demonstracje, musi
wyjść na ulicę myśl twórcza, kultura i sztuka. Nasza rewolucja
powinna być całkowicie różna od tych, które były,
od rewolucji zbiurokratyzowanych, które prowadziły od
śmierci sztuki do śmierci kontestacji." 11
Poczucie jedności rewolucyjnej walki i tworzenia się nowej
kultury było wśród młodzieży powszechne. Walka musi
być prowadzona we wszystkich dziedzinach życia ludzkiego
— pisze Luis Jigsaw, kontestacyjny publicysta z pisma
„OZ".
11 A. Willener, L'image — action de la société, s. 45.
111