Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

żujących władzę i manipulujących całością w imię własnych
interesów. „Przedstawiciele" reprezentują zazwyczaj
samych siebie, a nie tych, którzy powierzyli im troskę
o sprawy wszystkich członków organizacji i o realizację
zadań, do jakich została powołana. Chodziło o to, by zniszczyć
organizację jako strukturę, w której ludzie mają
z góry przydzielone i często drobiazgowo określone funkcje
i realizują cele będące zawsze fuzją celów immanentnych
tej struktury oraz celów pierwotnych, którym ona miała
służyć. Nie kwestionowano wartości zorganizowanego ruchu.
Miał to być jednak ruch zorganizowany teraz,
z punktu widzenia celów bliskich, widocznych dla wszystkich
biorących udział w akcji. Założeniem takiej organizacji
było wspólne działanie, ale nie wedle z góry założonych
programów, eksperyment społeczny, w którym ważna
jest komunikacja między ludźmi, „bycie razem", efekty
zaś tej komunikacji stanowią niespodziankę, wynikają z sytuacji,
z rodzaju porozumienia, wymiany myśli. Ten właśnie
rodzaj działania był wyraźnie postulowany zarówno
w ruchu młodzieży amerykańskiej, jak i europejskiej. Organizacja
nie wyprzedza więc działania, lecz tworzy się
wraz z nim. Istotny sens działania tkwi w nim samym
i odsłania się wraz z rozwojem akcji. Zaangażowane w
walkę jednostki i grupy dokonywały jak gdyby projekcji
sensu na przedmioty działania poprzez tworzenie sytuacji
wedle wyobrażeń, które ujawniały się w świadomości nie
za pośrednictwem obrazów, lecz za pośrednictwem aktów
układających się dopiero potem w sensowną całość. Uczestnictwo
w wydarzeniach pobudzało do refleksji i rozszerzało
świadomość polityczną. Ta jednoczesność aktu i refleksji,
lub nawet w wielu wypadkach wyprzedzanie refleksji
przez działanie, jest jedną z najbardziej charakterystycznych
cech ruchu. „Wyobraźnia rozwijająca się w
czasie budowania pierwszych barykad — pisze Willener —
była więc ważna w tej mierze, w jakiej odkrywała własną
siłę manifestantów im samym i społeczeństwu oraz w tej
mierze, w jakiej prowadziła do przekroczenia ukształtowanych
wyobrażeń." 1 Atakowano wroga bez strategii, bez
taktyki, z dnia na dzień, z minuty na minutę. Nie było tu
1 A. Willener, L'image — action de la société ou la politisation culturelle,
Paris 1970, s. 187.
18