Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

3. ROZMIARY I ZASIĘG DZIAŁANIA KONTESTACJI
W ŚWIETLE BADAŃ
Określenie rozmiarów ilościowych ruchu młodzieży w różnych
fazach jego rozwoju oraz zasięgu oddziaływania kontestacyjnych
poglądów jest trudne ze względu na brak danych
stanowiących dostateczną podstawę oceny. Próby
Ustalenia rozmiarów zjawiska podawane w publikacjach
poświęconych tym zagadnieniom oparte są na obserwacji
lub danych zgromadzonych przez policję oraz na badaniach
typu sondażowego, nie w pełni reprezentatywnych i nie
zawsze głębiej wnikających w problematykę zmiany postaw
i wartości. Badania te (ankiety i wywiady), prowadzone
zwykle za pomocą kwestionariuszy operujących pytaniami
wywołującymi pewne stereotypy myślowe, nie pozostawiają
po prostu miejsca na odpowiedzi wykraczające
poza nie. Nie dziwi więc fakt, że oceny zasięgu wpływów
kontestacji różnią się między sobą. Określenie zasięgu ruchu
wymaga wyboru adekwatnych kryteriów oceny tego
zasięgu. Kryteria dotyczyć mogą spraw różnych: ilości
uczestników manifestacji i wieców, liczby strajkujących
i okupujących gmachy uczelni, liczby członków radykalnych
organizacji, rozmiarów zjawiska „odpadania", wychodzenia
poza ramy codziennych układów społecznych
(ucieczki z domu i ze szkoły, życie w komunach lub walczących
grupach itp.), deklarowanych poglądów na podstawowe
problemy polityczne i społeczne. Wszystkie te
dane składają się na pewien obraz ruchu, przy założeniu, że
zostaną zebrane dokładnie.
Obraz ten jednak byłby niepełny, gdyby nie uwzględnić
innego, nieuchwytnego liczebnie wymiaru zasięgu działania
ruchu. Istotne znaczenie ma długofalowe oddziaływa-
93