Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

Zjednoczone wskutek prześladowań za swą działalność
kompromitującą uznane wartości. Grupa przekształciła się
w żyjącą razem wspólnotę, w której zanikać zaczął podział
pomiędzy działalnością zawodową a zwykłym życiem. Obsesją
Living stała się komunikacja między aktorami oraz
aktorami i widzami. Tematem „sztuk" — problemy wolności,
śmierci, dehumanizacja świata. Podobnie jak w „wolnej
muzyce" zaczyna się improwizacja na scenie, aktorzy
nie trzymają się tekstu, dodają ciągle coś od siebie. „Nie
może być sztuki neutralnej ideologicznie ani sztuk rzeczywiście
rewolucyjnych w ramach istniejącego systemu —•
stwierdzają członkowie zespołu Living Theatre — Co umieścić
na miejscu przezwyciężonych idoli Sztuki — Kultury
— Artysty — Nasza twórczość artystyczna — odpowiadają
aktorzy, to jest życie [...] to jest coś, co każdy potrafi zrobić."
100 Te same koncepcje formułowano i realizowano
w okresie wydarzeń majowych w Paryżu. Gdy Wściekli
z Odéonu starali się storpedować przekształcający się w elitarną
imprezę festiwal teatralny w Awinionie, z ich inspiracji
część młodych aktorów z Living Theatre odmówiła
udziału w oficjalnych przedstawieniach i zaczęła grać na
ulicach. Fakt, że w Awinionie nie było na widowni robotników
tylko intelektualna elita, był przyczyną zaburzeń
w czasie jego trwania. Fakt ten świadczy o kulturze, a nie
o braku pieniędzy, twierdzili kontestatorzy. Aktorzy nie
powinni mówić lepiej niż ludzie. Nie ma nic lepszego niż
zwykłe ludzkie słowa. Muszą więc zrzucić pozę i autentycznie
przedstawiać życie. Jest to swoisty rodzaj realizmu.
Gra ma się pokrywać z życiem. Grający muszą sami żyć
autentycznie, to znaczy — walczyć przeciw represji, tworzyć
nowe formy wspólnoty i przedstawiać samych siebie.
Oto co twórcy „antyteatru" mówią na temat sztuki w jednym
z biuletynów, które ukazały się w okresie maja: „Dzisiaj
to właśnie życie z minuty na minutę staje się twórczością,
która jest sztuką. To życie napełnia się zabawą,
która daje wszelkie emocje. To życie wyciąga ludzi z domów,
aby nawiązali ze sobą kontakty. To życie uczy lepiej
niż ktokolwiek inny, daje chęć istnienia i wolę walki." 101
100 A. Willener, L'image — action de la société, s. 303 (wywiad
z twórcami Living Theatre).
101 A. Benedetto, „Bulletin de la Nouvelle Compagnie d'Avignon",
20 maja 1968 r.
216