Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

trybu życia, lecz następuje za sprawą świadomej refleksji.
Każda chwila powinna być dostrzegana jako element trwania
wieczności, kosmosu, nie tylko jako moment przebiegu
ludzkiego życia. Uczestnictwo w czasie kosmicznym, odnajdywanie
jego rytmów jest charakterystyczne dla komun
religijnych opartych na wierzeniach Wschodu. Podobne
poszukiwania podejmują członkowie komuny Drop
City. „Uczymy się gór, przyroda jest naszym guru.
Czas jest bez znaczenia, dzień, miesiąc, rok — przechodzą
podobnie jak momenty wieczności." 117
W wielu komunach pojęcie „czasu wolnego" zatraca sens,
gdyż cały czas jest wolny, poświęcony na zajęcia wybrane,
twórcze, nie podporządkowane rygorom cyklu produkcyjnego.
Komuny Oregon Family i Drop City nie prowadzą
żadnej działalności produkcyjnej, utrzymują się z odpadków
wyrzucanych przez społeczeństwo obfitości, z nadwyżek
żywnościowych, które okolicznym farmerom sprawiają
kłopoty — popadając przez to w paradoksalną zależność od
zwalczanego systemu.
Odmienny stosunek do czasu wyraża się także w świadomym
rozbijaniu normalnych rytmów czasowych. Noc
wcale nie musi być przeznaczona na sen, a dzień na jakąś
aktywność, w komunach religijnych dzień i noc podporządkowane
są rytmom medytacji, ćwiczeń religijnych, a nie
np. pracy; posiłki wydawane są w różnych godzinach, ludzie
jedzą, kiedy mają na to ochotę. Można żyć we własnych
czasach nie podporządkowując się rytmom czasowym
innych członków społeczności. Przykładem takiej próby
całkowitego rozbicia usankcjonowanych porządków czasowych
jest eksperyment, który podjęło 6 członków komuny
Twin Oaks. Postanowili oni zmienić rytm swego życia poprzez
wprowadzenie na przemian trzygodzinnego snu i czuwania.
Podzielili czas tak, że wypadło im 9 godzin snu na
każdy cykl dwudziestoczterogodzinny. W momencie obserwacji
eksperyment ten miał już za sobą 2 lata. Mimo swej
dziwaczności jest to eksperyment bardzo charakterystyczny
dla kontestacyjnych nastawień, zgodnie z którymi należy
wypaść z rytmu narzuconego przez system, przez kulturę,
zmienić codzienność, nawet w jej najbardziej podstawowych
formach.
117 Tamże, s. 215.
232