Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

jeden sposób miłości bliźniego: nie dawać niczego Bogu,
nie dawać niczego Cesarzowi.
Społeczeństwo to kwiat z plastyku.
Policja naszych umysłów, plastykowa policja, mass-media
drążą nieustannym sączącym się deszczem moje serce, szpik
moich kości, zagłębienia mózgu. Producenci straszydeł przylepionych
do mego ciała! Cienie lęku! Bezecne cienie!
Nie powinienem drżeć przed wami, a jednak drżę. To lęk
sprawia, że pracuję — chcę przeżyć.
W innych widzę odbicia mego cienia, takie same cienie.
Lecz pod powieką regulującą dopływ światła dostrzegam
często jasność między spuszczonymi rzęsami. To światło,
Podobnie jak promień wielkiego lasera, przebije plastykowe
kopuły i stopi je!
Strzeż się tych, którzy mówią: «to nie takie proste».
Są oni klerykami ciemnych obrzędów. Szukaj książek,
które mówią ci «jak». Ścieżki twego wyzwolenia są jeszcze
nie przetarte. Tym, którzy mówią, że nieprzyjaciel jest zbyt
silny, odpowiedz, że sami są nieprzyjaciółmi. Pozwól nam
mieć wiele myśli innych niż twoje. Żądaj jedności akcji,
lecz nie poglądów. Wobec tych, którzy destylują przepisy
i prawa dotyczące wielorakości zawartej w czasie przyszłym,
przyjmij postawę pogardy, a zarazem litości. To
westalki opuszczonych kościołów, pragnące ożywić swą słabnącą
wierność. Tym, którzy uprawiają swoje ogródki, nie
mów nic. Ich przebudzenie będzie nagłe i zbawienne."
Innym ośrodkiem kontestacji obowiązujących norm i wzorów
w imię nowej koncepcji osobowości, w której miarą
zdrowia psychicznego jest zdolność do spontanicznej ekspresji,
a nie przystosowanie, była Społeczność Wschodniego
Londynu w Kingsley Hall, założona przez dra Lainga. Społeczność
tę utworzyli brytyjscy i amerykańscy lekarze
„antypsychiatrzy", którzy kwestionowali skuteczność działania
i zasadność przekonań najbardziej szacownych instytucji
lecznictwa przeznaczonych dla „szaleńców". W Kingsley
Hall dominowało przekonanie, że chore jest społeczeństwo,
a nie ludzie, którzy nie potrafią sobie znaleźć w nim
miejsca, różnica zaś między pacjentem a lekarzem jest różnicą
stopnia świadomości przyczyn wspólnego nieszczęścia.
10 — A. Jawłowska 145