Aldona Jawłowska drogi kontrkultury

żonglowania formułkami, teraz trzeba odnaleźć wielkie
Prawo Serca, Prawo, które nie jest prawem, nie jest więzieniem,
ale przewodnikiem dla Ducha zagubionego we
własnym labiryncie...
Europa powoli się krystalizuje, ulega powolnej mumifikacji
pod zwojami swoich granic, fabryk, trybunałów, uniwersytetów.
Zamrożony Duch trzeszczy między metalowymi
płytami, które zaciskają się na nim. To wina waszych
zaśniedziałych systemów, waszej logiki, że 2 a 2 daje 4, to
wasza wina, Rektorzy, uwięzieni w sieci sylogizmów. Fabrykujecie
inżynierów, prawników, lekarzy, którym wymykają
się prawdziwe tajemnice ciała, kosmiczne prawa
bytu [...] Panowie, jesteście uzurpatorami. Jakim prawem
pretendujecie do kanalizowania inteligencji ludzkiej i rozdajecie
dyplomy Ducha" 134
W podobny sposób zwracają się do władz uczelni studenci
berlińscy w 1967 roku:
„Drogi Senacie Akademii, Wy! autorytarne nędzne robactwo!
W waszym kręgu tanecznym są wolne miejsca.
Pragniemy je wypełnić. Chcecie zachować święte obrządki
w królestwie akademickim — my chcemy uniwersytetu dla
wywrotowców. Chcemy o wiele więcej, dążymy do osiągnięcia
rzeczy, które was wcale nie interesują, a dla nas są
ważne.
Chcemy prawdziwego porozumienia między ludźmi, miłości,
czułości, radości. Nie chcemy narzuconej pracy w trybach
systemu! Chcemy tego od was i przeciwko wam albo
może — jak sądzicie — z waszą pomocą.
Pomyślcie. Może warto się w to włączyć, może warto
przyczynić się do własnej zagłady
Wasza
Komuna I
1 czerwca 1967" 135
Mimo podobieństw w sformułowaniach i wielu zasadniczych
dążeniach niewiele wskazuje na to, iż ruch lat sześćdziesiątych
przeciw kulturze był świadomą kontynuacją
surrealistycznych tradycji. Wytłumaczenia tych zbieżności
należy więc szukać gdzie indziej. Być może nawrót surrealistycznych
treści wiąże się z. faktem, iż i wtedy, i dzisiaj
134 Surrealizm, Antologia, s. 106—107.
135 Ein Aufnahmeantrag, cyt. za: BAMN, s. 273.
252