Aldona JawÅowska drogi kontrkultury
Aldona JawÅowska drogi kontrkultury
Aldona JawÅowska drogi kontrkultury
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
wpływu. W ten sposób szkolnictwo wyższe staje się formą<br />
alienacji. Społeczeństwo z jednej strony potrzebuje dużej<br />
ilości nowej inteligencji, z drugiej nie chce tolerować potencjału<br />
krytycznego, jakim ona się staje. Autor artykułu<br />
zdaje sobie sprawę, że ukształtowanie nowej, krytycznej<br />
świadomości dokonuje się łatwiej dzięki studenckiej wspólnocie;<br />
gdy zaś studenci kończą studia i zostają rozproszeni,<br />
nowa świadomość neutralizuje się, łatwo wtapiając się<br />
w istniejące struktury.<br />
Odsłonięcie represywnej funkcji kształcenia wraz z uświadomieniem<br />
represywnej natury całego społeczeństwa i odmowa<br />
przynależności do konformistycznych elit, funkcjonujących<br />
jako jeden z istotnie ważnych filarów systemu,<br />
wyraziło się jeszcze gwałtowniej w reakcji studentów amerykańskich.<br />
W USA powiązanie systemu kształcenia z przemysłem<br />
i państwem było bardziej widoczne niż na terenie<br />
Europy, konsekwencje zaś tego powiązania bezpośrednio<br />
odczuwane. Krytyka uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych<br />
ukazywała przede wszystkim skutki ich całkowitego<br />
włączenia w kompleks organizacji i instytucji militarno-<br />
-przemysłowych. W krytyce tej podkreśla się, iż szkolnictwo<br />
amerykańskie stało się filią kapitalistycznych trustów,<br />
działającą na ich rzecz. Specjalizacje i podziały, ograniczające<br />
rozwój osobowości w ramach tego systemu, nie są<br />
czymś podyktowanym jedynie potrzebami rynku, lecz także<br />
koniecznością zachowania scentralizowanego, biurokratycznego<br />
systemu, w którym chodzi nie tylko o to, by indywiduum<br />
było zdominowane jako pracownik, lecz także jako<br />
konsument i obywatel. Na czele uniwersytetów stoją zwykle<br />
osobistości zajmujące jednocześnie poważne stanowiska<br />
w przemyśle, w radach różnych trustów, jest to więc także<br />
powiązanie bezpośrednie, personalne. Znaczna część dochodów<br />
uniwersytetów pochodzi z subwencji rządów federalnych.<br />
Badania są finansowane przez rząd, podstawowe<br />
gałęzie przemysłu lub tzw. fundacje, które pochodzą<br />
z dochodów trustów. Około 10% amerykańskiego dochodu<br />
narodowego pochodzi z przemysłu wojennego. Ponad 80%><br />
uczonych i techników pracuje dla wojny. I to nie tylko<br />
inżynierów, fizyków, chemików lub biologów, lecz również<br />
socjologów, psychologów, ekonomistów, filozofów, historyków.<br />
Uniwersytet jest dopełnieniem amerykańskiej machiny<br />
wojennej. Przez swą integrację z całym kompleksem<br />
174
Change language