justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Luis Fernando Benítez Arias<br />
Viendo como Duns Scoto pone en la pru<strong>de</strong>ncia la medida y la regla, haciéndola<br />
por eso dignamente suprema, nos explicamos porqué esta virtud <strong>de</strong>be acompañar<br />
la autoridad en su ejercicio <strong>política</strong>mente justo. La pru<strong>de</strong>ncia prece<strong>de</strong> simplemente<br />
los dictámenes <strong>de</strong> la razón. Por eso en el intelecto <strong>de</strong>l legislador existe rectamente<br />
un movimiento entre la simplicidad y la discursividad. La pru<strong>de</strong>ncia es prioridad<br />
y por eso todo acto y hábito morales allí son conformados 140 .<br />
Estas dos características son claves para enten<strong>de</strong>r, a la luz <strong>de</strong> la ley justa en<br />
la autoridad justa, cómo aquello que no siendo ocupado por alguno, la propiedad,<br />
pertenece <strong>de</strong>spués al primer propietario u ocupante 141 .<br />
La pregunta inquietante para los autores en biblia es: ¿<strong>de</strong> dón<strong>de</strong> obtuvo Lot<br />
su <strong>de</strong>recho? La pregunta parte <strong>de</strong> la afirmación: la tierra pertenece a Abraham<br />
como un don venido <strong>de</strong> Dios (Gen. 12, 7), sin embargo, quiere él dar a Lot un<br />
pedazo <strong>de</strong> esa tierra 142 . El traslado <strong>de</strong> un propietario a otra persona sobre el<br />
dominio <strong>de</strong> las cosas convierte esta última también en propietaria o el po<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
usarlas, llamando esto un <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> uso. Exponiendo esto <strong>de</strong> la obra <strong>de</strong> Duns<br />
Scoto, estamos viendo al mismo momento aquello dicho sobre Abraham. En<br />
este pasaje <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>r <strong>de</strong> uso y dominio sobre las cosas, la <strong>justicia</strong> y la in<strong>justicia</strong><br />
se presenta, cuando a pesar <strong>de</strong> la representación intelectual <strong>de</strong> la ley justa, la<br />
di-formidad imperante oprime la con-formidad <strong>de</strong>l ejercicio legítimo. El pasaje<br />
bíblico ilustrando Abraham pasando por un <strong>de</strong>recho a Lot, a la luz <strong>de</strong> Duns<br />
Scoto, es la posibilidad existente <strong>de</strong>l paso <strong>de</strong> po<strong>de</strong>r o <strong>de</strong> dominio. Siendo posible<br />
una dinámica <strong>de</strong> comunidad, <strong>de</strong> construcción <strong>de</strong> comunidad personalizada en<br />
los padres <strong>de</strong> los patriarcas, la autoridad paternal. Por eso como conclusión, dice<br />
140 J duns scoTo, Ord. III, d. 33, q. unica, n. 19 [XV, p. 455]: “et ad Philosophum praeferentem<br />
pru<strong>de</strong>ntiam, respon<strong>de</strong>o, pru<strong>de</strong>ntia quomodo est regula aliarum virtutum, pro quanto ipsa,<br />
vel actus praecedis generatione habitum et actum virtutis moralis. Ex ista prioritate actus et<br />
habitus moralis conformatur sibi, tanquam priori, et non e converso. Similiter haec prioritas<br />
apud Philosophum vi<strong>de</strong>tur conclu<strong>de</strong>re rationem regulae et mensurae, et in hoc dignitatem,<br />
sed non sequitur; ergo simpliciter dignior”.<br />
141 J duns scoTo, Ord. III, d. 33, q. unica, n. 19 [XV, p. 455]: “cui ipsamet communitas commisit<br />
istam auctoritatem, quae inquam, lex fuit vel potuit esse, quod res tunc non occupata esset<br />
primo occupantis”.<br />
142 P. heinisch, Das Buch Genesis, übersetzet und erklärt, Bonn, Verlag von Peter Hanstein,<br />
1930, p. 213.<br />
208