justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
capítulo i • fuentes <strong>de</strong> la teoría <strong>de</strong>...<br />
las cuatro virtu<strong>de</strong>s. Ellas son la estructura <strong>de</strong> todo comportamiento y obra en el<br />
mundo 101 . Este argumento tiene su origen en el libro <strong>de</strong> la Sabiduría, en el cual se<br />
lee: «…et si iustitiam quis diligit labores huius sunt virtutes: sobrietatem enim et<br />
pru<strong>de</strong>ntiam docet, iustitiam et fortitudinem, quibus utilius nihil est in vait hominibus»<br />
(Sab. 8,7). Por eso, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el Evangelio, toda operación <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l marco<br />
<strong>de</strong> la <strong>justicia</strong> <strong>de</strong>be superar toda <strong>justicia</strong> al modo escriba y fariseo. La distinción<br />
principal <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el texto bíblico es el amor a los enemigos 102 . Por esto, el amor<br />
a Dios y al prójimo es contemplado como el cumplimiento <strong>de</strong>l amor cristiano.<br />
Este período <strong>de</strong> la escolástica, comenzado por los dos autores anteriores,<br />
presenta como nota esencial una postura moral <strong>de</strong> la temática <strong>de</strong> la <strong>justicia</strong>. La<br />
moral como reflexión teológica atraviesa este primer tiempo <strong>de</strong> la Edad Media.<br />
Dentro <strong>de</strong> los textos que cruzan este momento, se habla <strong>de</strong> los escritos <strong>de</strong> Cicerón,<br />
los cuales son tenidos como aquellos <strong>de</strong> mayor influencia sobre teólogos como<br />
es el caso <strong>de</strong>l grupo <strong>de</strong> teólogos <strong>de</strong>l tiempo carolingio. En cuanto mira a nuestro<br />
tema sobre la <strong>justicia</strong>, <strong>de</strong> Cicerón se <strong>de</strong>stacan: De Inventione Rhetorica, LIII, y De<br />
Officiis I, 7. Señalamos ambos textos como incluidos en este cuerpo <strong>de</strong>l trabajo<br />
y no como nota <strong>de</strong> pie <strong>de</strong> página, esto dada la importancia que tuvieron al inicio<br />
<strong>de</strong> la escolástica y la influencia en el pensamiento <strong>de</strong> aquella época. Citamos por<br />
consiguiente De Inventione Rhetorica, LIII:<br />
Quod autem totum aut aliqua ex parte propter sepetitur honestum<br />
nominabimus. Quare cum ejus duae partes sint quarum altera simplex,<br />
altera juncta sit simplicem prius consi<strong>de</strong>remus. Est igitur in ed genere omnes<br />
res una vi, atque uno homine amplexa virus. Nam virtus est animi habitus,<br />
naturae modo, rationi consentaneus. Quam obrem omnibus ejus partibus<br />
cognitis tota vis erit simplicis honestatis, consi<strong>de</strong>rata. Habet igitur partes<br />
quatuor: pru<strong>de</strong>ntiam, justitiam, fortitudinem, temperantiam. Pru<strong>de</strong>ntia est<br />
101 Bedae veneRaBilis, De Templo Salomonis, XV [PL XCI, p. 772]: «un<strong>de</strong> apte postes hujus<br />
introitus quadrangulati sunt facti, propter quatuor sancti Evangeli libros, quorum doctrina<br />
in fi<strong>de</strong> veritatis erudimtur, seu propter toti<strong>de</strong>m quatuor virtutes principales, pru<strong>de</strong>ntiam,<br />
fortitudinem, temperantiam, justitiam, quarum veluti fundamine quodam firmissimo, omnis<br />
bonorum actuum structura innititur».<br />
102 s. Paschii, Expositio in Matthaeum, IV, 6 [PL CXX, p 69]: «hactenus justitia Evangelii suis<br />
partibus usque ad plenam omnium et dilectionem inimicorum redintegrata, utplus esset<br />
quam justitiam Pharisaeorum ac Scriborum; nunc vero qua inspectione et cordis munditia<br />
ipsa ea<strong>de</strong>mque justitia cre<strong>de</strong>ntium operibus <strong>de</strong>beat adimpleri, diligenter veritas insinuat».<br />
83