justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
justicia política - Biblioteca Digital Universidad de San Buenaventura
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
capítulo i • fuentes <strong>de</strong> la teoría <strong>de</strong>...<br />
llegada conjunta <strong>de</strong> la <strong>justicia</strong> legal con la <strong>justicia</strong> como virtud; en cambio, con la<br />
<strong>justicia</strong> legal se concibe la realización <strong>de</strong> la totalidad, ella hace, en la vitrtud civil,<br />
la unión <strong>de</strong> la comunidad <strong>política</strong> con la gran<strong>de</strong>za o dignidad <strong>de</strong> la comunidad 110 .<br />
Esta distinción hecha por Alberto Magno en relación con la exposición<br />
conjunta hace en Aristóteles <strong>de</strong>l hombre bueno y <strong>de</strong>l hombre civil una misma<br />
realidad, abre la puerta a la presentación conjunta <strong>de</strong> la <strong>justicia</strong> legal con la<br />
<strong>justicia</strong> <strong>política</strong>; en otras palabras, aquello dicho más arriba, la relación entre la<br />
comunidad <strong>política</strong> y la comunidad en cuanto es la realización <strong>de</strong> la nobleza o<br />
gran<strong>de</strong>za en el ser humano 111 .<br />
Este texto nos abre la vía a pensar en la comunidad como aquel compuesto<br />
indispensable para hacer <strong>de</strong>l hombre justo un hombre político, <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l marco<br />
<strong>de</strong> la <strong>justicia</strong> legal. Se trata <strong>de</strong> pensar la <strong>justicia</strong> como relación <strong>de</strong> compuestos, no<br />
como el Uno en la contemplación <strong>de</strong>l bien, sino como el Dos en la dialéctica <strong>de</strong> la<br />
relación 112 . Estamos <strong>de</strong>lante <strong>de</strong> una concepción <strong>de</strong> la ética que va <strong>de</strong> la simplicidad<br />
o búsqueda <strong>de</strong>l bien a la comunidad o compuesto en búsqueda <strong>de</strong> la realización<br />
<strong>de</strong> la <strong>justicia</strong>. Esta visión <strong>de</strong> cosas está también expuesta en el Dante Alighieri<br />
para quien la civilitas humana es el lugar fundamental <strong>de</strong> la ley y <strong>de</strong> la <strong>justicia</strong><br />
como comunidad; <strong>de</strong> este modo, la razón <strong>de</strong>l Estado permanece como aquella<br />
que media, favorece e impulsa en esta comunidad las relaciones <strong>de</strong> <strong>justicia</strong> 113 .<br />
110 AlBeRTii maGni, Super Eth, V, 4, 387 [Opera Omnia XIV, 1, p. 326]: «praeterea obicitur<br />
contra hoc quod docit; commentator dicit enim, quod aliqua civilitas est mala et qui stu<strong>de</strong>t<br />
ad conservationem illius, est bonum civis; sed non est bonus vir, qui conservat malum sicut<br />
aliquis dicitur bonus socius, qui sequitur in bono et malo, tamen non est bonus vir et sic non<br />
est i<strong>de</strong>m esse bonum virum et bonum civem».<br />
111 alBeRTii maGni, Super Eth, V, 9, 413 [Opera Omnia XIV, 1, p. 351]: «secundo vi<strong>de</strong>tur, quod<br />
non intendant simpliciter iustum et politicum iustus. Iustum enim politicum et legale iustum;<br />
sed tale iustum non est simpliciter iustum, ut supra dictum est; si igitur intendit simpliciter<br />
iustum, non intendit politicum iustum».<br />
112 h. GadameR, Dialogue and Dialectic, eight hermeneutical studies on Plato, transl. by P.<br />
Christopher Smith, London, Yale University Press, 1980.<br />
113 danTe aliGhieRi, De Monarchia, I, 3, 8: «si vero unam civitatem, cujus finis est bene<br />
sufficienterque vivere, unum oportet esse regnum. Et hoc non solum in recta politia, sed et<br />
in obliqua: quod si aliter fiat, non solum finis vitae civilis amittitur, sed et civitas <strong>de</strong>finit<br />
esse quod erat. Si <strong>de</strong>nique unum regnum particolare, cujus finis est is qui civitas cum majori<br />
fiducia suae tranquillitatis: oportet esse Regem unum, qui regat atque gubernat».<br />
87