Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-I
Bat, bost, asko, anitz eta antzekoak zenbatzaile deituko ditugu, izena
mugatzen duen zenbatasuna definitzen baitute. Ondoko lerrootan, hain zuzen
ere, zenbatzaileez ariko gara.
Zenbatzaileak era desberdinetakoak dira. Horrela hiru motatako zenbatzaile
hauek bereziko ditugu:
1. Zenbatzaile zehaztuak: hiru, hamar eta beste zenbaki guztiak.
2. Zenbatzaile zehaztugabeak: zenbait, asko, gutxi eta horrelakoak.
3. Zenbatzaile orokorrak: dena(k), guztia(k), oro.
Zenbatzaile hauek osatzen dituzten sintagmak beste aldetik, mugatuak edo
mugagabeak izan daitezke. Horrela, zenbatzaile zehaztuak sintagma
mugagabean (bost ordots) edo sintagma mugatuan (bost ordotsak) ageriko
dira. Zenbatzaile zehaztugabeek sintagma mugagabea nahi dute beti: zenbait
zaldi. Eta, azkenekoz, zenbatzaile orokorrek mugatzaile singularra (dena) 000
mugatzaile plurala eskatzen dute (guztiak). Eskema orokorra, esandako guztia
kontutan harturik, honelaxe geratzen zaigu:
Zenbatzailea Sintagma
1. Zehaztua
2. Zehaztugabea
3.0rokorra
3.2.1. Zenbat7..aile zehaztuak
Mugagabea Mugatua
hiru neska
hogeitamar oilo
zenbait ikasle
berri guti
3.2.1.1. Zenbatzaile zehaztuen lekua
hiru neskak
/wgeitamar oiloak
etxe guztiak erre dira
denak sartu ziren
Zenbatzaile ,zehaztuak (bat eta, batzutan bi izan ezik) izen sintagmaren
ezkerraldeanjartzen ditugu:
98