24.01.2013 Views

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

4. DEKLINABIDEKO TAULAK<br />

4.1. Sarrera<br />

Gramatika honek deklinabideari eskaintzen dizkion azalpenak hirugarren<br />

ataleko <strong>lehen</strong> partean (211.orr.) aurki daitezkeen arren, eskas dira han<br />

normalean irakurlearen lagungarri paratzen diren deklinabideko taulak. Remen<br />

jartzen ditugun taula hauek hutsune hura betetzera datoz.<br />

Esan beharra da, hasteko, taula hauek ulertu eta erabiltzeko, atzerago<br />

emandako azalpenak kontuan hartu behar direla. Han aipatzen genituen kasuak<br />

banan-bana eta dituzten ezaugarri guztiak aipatu. Beraz, hara jo beharko du<br />

irakurleak taula bakoitzeko formak nahi bezala erabili gabe. Dena dela,<br />

aurkezpen honetan zenbait ohar zor direla uste dugu.<br />

Hasteko, ez da ahaztu behar euskaraz ez direla hitzak deklinatzen, izen<br />

sintagma osoak baizik. Kasu markak izen sintagma osoari dagozkio orduan:<br />

(1) Gizonari<br />

(2) Gizon handiari<br />

(3) Hortik datorrcn gizon handiari<br />

c.a.<br />

<strong>Euskal</strong> deklinabidearen egiturak mugadura (mugadura eza barne) eta kasu<br />

markadura hartzen ditu kontuan (ikus 219. orr. eta jarr.). Mugadura kontuetan<br />

ezaugarri nabarnlenak dituzten elementu batzu baititu euskarak (hala nola izen<br />

bereziak, pertsona izenordainak, galdetzaileak, e.a.), bidezkoa ikusi dugu<br />

hauexei taula bereziak eskaintzea. Horrela ageri dira izen bereziak, pertsona<br />

izenordainak, erakusle eta izenordain indartuak, e.a.<br />

Ardaztzat izen arrunta hartzen duten izen sintagmen kasuan, deklinabide<br />

mugagabea eta mugatua parez pare jarri ditugu. Dakigun bezala, mugagabeko<br />

405

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!