24.01.2013 Views

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4. DEKLINABIDEKO TAULAK<br />

4.1. Sarrera<br />

Gramatika honek deklinabideari eskaintzen dizkion azalpenak hirugarren<br />

ataleko <strong>lehen</strong> partean (211.orr.) aurki daitezkeen arren, eskas dira han<br />

normalean irakurlearen lagungarri paratzen diren deklinabideko taulak. Remen<br />

jartzen ditugun taula hauek hutsune hura betetzera datoz.<br />

Esan beharra da, hasteko, taula hauek ulertu eta erabiltzeko, atzerago<br />

emandako azalpenak kontuan hartu behar direla. Han aipatzen genituen kasuak<br />

banan-bana eta dituzten ezaugarri guztiak aipatu. Beraz, hara jo beharko du<br />

irakurleak taula bakoitzeko formak nahi bezala erabili gabe. Dena dela,<br />

aurkezpen honetan zenbait ohar zor direla uste dugu.<br />

Hasteko, ez da ahaztu behar euskaraz ez direla hitzak deklinatzen, izen<br />

sintagma osoak baizik. Kasu markak izen sintagma osoari dagozkio orduan:<br />

(1) Gizonari<br />

(2) Gizon handiari<br />

(3) Hortik datorrcn gizon handiari<br />

c.a.<br />

<strong>Euskal</strong> deklinabidearen egiturak mugadura (mugadura eza barne) eta kasu<br />

markadura hartzen ditu kontuan (ikus 219. orr. eta jarr.). Mugadura kontuetan<br />

ezaugarri nabarnlenak dituzten elementu batzu baititu euskarak (hala nola izen<br />

bereziak, pertsona izenordainak, galdetzaileak, e.a.), bidezkoa ikusi dugu<br />

hauexei taula bereziak eskaintzea. Horrela ageri dira izen bereziak, pertsona<br />

izenordainak, erakusle eta izenordain indartuak, e.a.<br />

Ardaztzat izen arrunta hartzen duten izen sintagmen kasuan, deklinabide<br />

mugagabea eta mugatua parez pare jarri ditugu. Dakigun bezala, mugagabeko<br />

405

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!