Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-[
60:
80:
100:
101:
102:
200:
300:
400:
500:
600:
1000:
1200:
1984:
1.000.000:
10.000.000:
hirurogei, hiruretan hogei
laurogei, lauretan hogei
ehun
ehun eta bat
ehun eta bi
berrehun
hirurehun (edo hiru ehun)
laurehun (edo lau ehun)
bostehun, bortzehun
seiehun
mila
mila eta berrehun
mila eta bederatziehun eta laurogeitalau
mila bederatziehun eta laurogeitalau
milioia
hamar milioi
(271) Mila bortz ehun eta bcrrogoy eta hamabort.za zuan (ElissA1)
Esan beharra dago 3 eta 4 zenbatzaileak deklinatzen ditugunean eta aldaki
mugatuaren formak hartzen dituztenean -r- bat tartekatu behar dela. Horrela,
hiruretan edo lauretatik esango dugu mugatuaren kasuan (eman dugun
arrazoiagatik) 000 mugagabean ere (e epentetikoa tartekatuz).
Kontutan izan, dena dela, zenbait hiztunek hedatu egiten duela r hau beste
zenbakietara ere, baina hori euskara idatzian gaitzestekoa da. Hortaz, bada
seiretan, zazpiretan eta antzekoak ez dira ontzat emango. Horien ordez seietan
eta zazpietan dira forma zuzenak.
Bi zenbatzailearen parean baditllgll ere biga eta bida (edo bide, Baztanen)
aldakiak, baina hauek ezin dira sintagma baten barnean izen batekin agertu.
Beti bakarrik agertu behar:
(272) (a) *Biga asto
(b) Bi asto
(e) Biga etorri ziren
(d) Bi etorri zircn
Zenbatzaileen usarioari dagokionez, badirudi zenbait esapide jator baztertzen
ari garela, erdararen influentziagatik edo.Honela, bada, diruari buruz ari garela,
ezin hazter ditzakegu gure herrietan hainbatetan entzund3ko fornlak:
100