Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-[
(d) ...erraten darot boz izigarri batekin: Nongoa haiz? (Eliss. 5)
(e) Baina nekerik gabe egizta daiteke; nekerik gabe, gramatika jakite
enpiriko bat denez gero... (Mitx. 84)
(f) Bestea, berriz, harrilZekoa da nola moldalZen den adieraz1cizunik zailenak
hizkera argi, zehalZ ela-nere ustez- garbi batean adierazten (Mitx. 88)
3.2.1.4.2. ha! gabeko zenbakarri batzu
Zenbaitetan, izenak zenbakarriak izanik ere, bar gabe ageriko zaizkigu,
artikuluarekin. Hori gertatzen da balio jenerikoa dutenean, espezie osoa edo
kontutan hartzen dugunean:
(305) (a) Animaliek ez dute hizkuntzarik, gizonak ordea bai
(b)Nekazaria beti dabillurrarekin borrokan
(e) Andrearen eskubideak zapaldurik daude
(d) Kartzelan sartu omen dute
Arrazoi berarengatik esplika daiteke nolako galdetzaileaz baliaturik egiten
dugun galdera mugatua izatea, mota 000 klaseari buruz galdetu dugulako:
(306) Nolako mahaia erosi nahi zenuke? Egurrczkoa
Kontura gaitezen, balio jenerikoa deitu dugun hori aski aldakorra izan
daitekeela, eta zenbait euskalkitan behintzat jenerikotzat jo daitezkeela beste
euskalki batetako hiztunek konkretutzat har ditzaketen elementu berak:
110
(307) Chimista bezala bide laburrez firrindan crrekazolara yausirik (ElissA)
Kasu honetan hiztun askok onartuko luke beste hau:
(308) Chimista bat bezala...
Arrazoi beragatik: honakook ere entzuten dira:
(309) (a) Bart arratscan azeria ctorri da
(b) Satorra hasi da etxe aitzincan
(e) Basurdeak zulatu digu bcrriz ere bclardia
(d) Pasatu da berriz ere abioia
(e) Arratoiak egin du bcrca
(f) Elorgakock tratorea erosi dute
(g) Airegaiztoak guardasola hautsi omen dio
(h) Zerriak ez du batere dirurik egiten gaur egun