Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

1. Dekltnabidea
1.3.3.2.4. Posposizio batzuk kasu marka hau eskatzen dute aurreneko
hitzean:
(78) (a) Senarrari buruz mintzatu zen
(b) Anaiari esker jakin zucn hura
(e) Haur ttiki hura amari kontra biltzen zen arrotzen bat ikusi orduko
(d) Beharrik hiztegiei esker ulertzen ditugu beste herrietako hizkuntzak
(e) Mendiari goiti (000, beheiti) abiatu zen artzaina ardiek inguraturik
(O ... bestc zerbait, maiztasuna, eta maiztasun 000 usutasun hon kontuan
OOuki behar dela beti arlo honetan, bai hiztegiari eta bai gramatikari buruz
(Mitx., 193)
1.3.3.2.5. Jakina denez, hau ezin dugu izenlagun bihurtu. Hori dela eta,
badago halako joera bat idazle zenbaiten artean besterik gabe lotzeko kasu hau
daraman izen sintagma beste izen sintagma batekin zuzen zuzenean. Esate
baterako, ondoko honen antzekoak ikus daitezke lantzean behin:
(79) (a) Hau OCscartes-i sarrera da
Horrelako perpausek ez dirudite zuzenegiak. Hobeki gertatzen dira
horrelakoak datiboa izen nagusiaren eskubitara jarrita. Adibidez:
(b) Ez zcn baitczpadako kontua: baina zen (oo.) harcn azken agurra bere
lagunari (M. Trcku, 133)
Dena dela, beti ere bada beste bide bat:
(80) (a) Hau Dcscartesi cgindako sarrcra da
(b) Hau Dcscartesen sarrcra da
Ikus daitekeenez azkeneko adibidea anbiguoa dugu, esanahi bat baino
gehiago duelako. Nolanahi ere, tituluetan eta izenburuetan onargarriagoak dira,
elipsiaren bidez emanda baitaude:
(81) (a) Descartes-i sarrera
(b) Sarrcra Dcscartes-i
233