24.01.2013 Views

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4.2.2. Izenondoa predikatu osagarri denean<br />

4. AdJetiboa<br />

Predikatu osagarria deitzen diogu loturazko aditz baten bidez perpausaren<br />

subjetuari (edo beste izen sintagma bati, objetuari, adibidez) lotua ageri den<br />

adjetibo sintagmari nahiz izen sintagmari. Hots: adjetibo sintagma batek edo<br />

izen sintagma batek predikatua osatzen duenean loturazko aditz batekin,<br />

osagarri predikatiboa dela esaten dugu. Adibidez:<br />

(547) (a) Liburu hori oso ederra da<br />

(b) Zure <strong>lehen</strong>gusua Andoni da<br />

(e) Gurc amona ongi da<br />

Osagarri predikatiboak ditugu honako hauek ere:<br />

(548) (a) Garaikoetxea <strong>lehen</strong>dakari izcndatu dute<br />

(b) Jesusek ura ardo bihurtu zucn<br />

(e) Pepita neskame joan zcn<br />

(d) Mikelpreso hartu zulen<br />

Hauetan osagarri predikatiboa ez da adjetibo sintagma bat, izen sintagma<br />

mugagabe bat baizik. Osagarri predikatiboa deitzen zaio perpauseko beste izen<br />

sintagma bati buruz (Garaikoetxeaz, Pepitaz, uraz eta abarrez) zerbait<br />

predikatzen, esaten, duelako.<br />

Osagarri predikatiboan ageri den adjetiboa ere arestian egin dugun<br />

sailkapenaren araberakoa izan daiteke, hots: izenondoa nahiz izenlaguna. Baina<br />

oraingoan, osagarri predikatiboa izen sintagma bat ez bada behintzat, izenondo<br />

hori 000 izenlagun hori izenik gabe agertuko zaigu:<br />

(549) (a) Liburu horick garestiak dira<br />

(b) Aldarc hori zilarrezkoa da<br />

(e) Ogi hau atzokoa da<br />

4.2.2.1. Lotura aditzak<br />

Osagarri predikatiboa eta izen sintagma lotzen dituen aditzari lotura aditza<br />

deitzen zaio. Era honetako aditzik usuena izan dugu, baina beste zenbait ere<br />

badira: egon, adibidez. Eta beste aditz askok ere loturazko modura lan egin<br />

dezakete: bilakatu, bihurtu, egin, iruditu, ukan...<br />

167

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!