24.01.2013 Views

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. I - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Euskal</strong> Gramatika. Lehen Urratsak-[<br />

(28) (a) Sua itzali egin da (su = [ - Zenb.] )<br />

(b) Su asko piztu dituzte mendi tontorretan (su = [ + Zenb.] )<br />

Gramatikaren aldetik kontu honek axola handia du: jakin behar dena da mota<br />

bateko eta besteko izenak zein zenbatzailerekin joan daitezkeen, edo kantitatea<br />

nola adierazi behar den:<br />

(29) *Gorroto bat, *gorroto asko<br />

Horien ordez besteok hobeki esanak dirudite:<br />

(30) Gorrotoa. gorroto handia<br />

1.2.2.2. Izen zenbakaitz neurgarriak eta neurgaitzak<br />

Izen zenbakaitzen artean, hala ere, beste bi azpimultzo berezi behar ditugu,<br />

zeren izen zenbakaitz hauetatik batzu neurtu ohi direnak baitira eta beste batzu,<br />

berriz, ez. Esaterako, olioa edo gario, kontatzen ez baditugu ere neurtu egiten<br />

dira. Baina maitasuna edo sua, edo gorrotoa neurtzeko modurik ez dugu.<br />

Honek sintaxiaren aldetik badu bere garrantzia: neurgarriak direnekin<br />

kantitatea adierazten duten sintagma batzu erabi1tzen ditugu: bost litro, pila bat,<br />

dozena bat, eskukada bat, pinta bat eta abar:<br />

Bainaez<br />

(31) (a) Eskukada bat gari<br />

(b) Bost litro olio behar ditugu<br />

(e) Hamar kilo irin saldu zidaten<br />

(32) (a) *BOSl kilo mailasun<br />

(b) *Pila bat gorrolo.<br />

Neurtzen ez ditugunekin, kantitatea gabe, intentsitatea edo adierazi ohi<br />

dugu. Horretarako handi luze, labur... izenondoez baliatzen gara.<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!