07.05.2013 Views

Manual de redação e estilo do jornal O Estado de São Paulo - NAUI

Manual de redação e estilo do jornal O Estado de São Paulo - NAUI

Manual de redação e estilo do jornal O Estado de São Paulo - NAUI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Verbo (conjugações) 298<br />

Verbo (conjugações)<br />

Ele lhes per<strong>do</strong>ou. / Obe<strong>de</strong>ci-lhes. / A<br />

solução agrada-lhe. / Pagou-lhe.<br />

c) Há verbos indiretos que rejeitam<br />

lhe e lhes; nesses casos, use a preposição<br />

com ele, ela, eles e elas: Aspiro a<br />

ele. / Assistimos a ela. / Referiu-se a<br />

eles. / Recorreram a elas. Da mesma<br />

forma: aludir a, anuir a, atentar em,<br />

<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>r <strong>de</strong>, investir contra, simpatizar<br />

com.<br />

d) Não admite a voz passiva, com<br />

exceção <strong>de</strong> pagar, per<strong>do</strong>ar, obe<strong>de</strong>cer,<br />

<strong>de</strong>sobe<strong>de</strong>cer e alguns outros: O médico<br />

foi pago por ele. / O amigo foi per<strong>do</strong>a<strong>do</strong><br />

por nós. / A or<strong>de</strong>m foi obe<strong>de</strong>cida<br />

por to<strong>do</strong>s. A razão: esses verbos<br />

eram diretos antigamente.<br />

3 — Transitivo direto e indireto<br />

Exige <strong>do</strong>is complementos, um sem<br />

e outro com preposição (objeto direto<br />

e indireto) simultaneamente: Entregou<br />

a pauta ao repórter (entregou o<br />

quê? a pauta; a quem? ao repórter).<br />

Ofereceu-o (dir.) aos amigos (ind.). /<br />

Disse-lhe (ind.) a verda<strong>de</strong> (dir.). / Propôs<br />

uma ação (dir.) contra o inquilino<br />

(ind.).<br />

4 — Intransitivo<br />

a) Dispensa complemento, por já<br />

ter senti<strong>do</strong> completo. Freqüentemente,<br />

está acompanha<strong>do</strong> <strong>de</strong> palavra ou<br />

expressão que <strong>de</strong>signa circunstância<br />

<strong>de</strong> tempo, mo<strong>do</strong>, intensida<strong>de</strong>, etc. (adjunto<br />

adverbial), ou atributo, mo<strong>do</strong> e<br />

esta<strong>do</strong> <strong>de</strong> ser <strong>do</strong> sujeito (predicativo):<br />

Veio ce<strong>do</strong> (adj. adv.). / Chegou atrasa<strong>do</strong><br />

(pred.). / Ele venceu na vida. / Elas<br />

agiram bem. / O menino crescera<br />

muito. / Nasceu no Brasil. / O aci<strong>de</strong>nte<br />

ocorreu na curva.<br />

b) Rejeita a voz passiva (não se po<strong>de</strong><br />

dizer, por exemplo, o aci<strong>de</strong>nte “foi<br />

ocorri<strong>do</strong>”).<br />

c) Alguns verbos intransitivos<br />

po<strong>de</strong>m ocasionalmente ser usa<strong>do</strong>s<br />

como transitivos: Chorou lágrimas <strong>de</strong><br />

sangue. / Sorriu um sorriso amarelo.<br />

d) Evite usar como intransitivos<br />

verbos transitivos (que pe<strong>de</strong>m complemento):<br />

O país exporta muito (o<br />

quê?). / Os parti<strong>do</strong>s manipulam nos<br />

basti<strong>do</strong>res (quem? o quê?). / O Santos<br />

li<strong>de</strong>ra sozinho (o quê?).<br />

5 — Verbo <strong>de</strong> ligação<br />

a) É o verbo que <strong>de</strong>signa um esta<strong>do</strong>,<br />

atributo ou mo<strong>do</strong> <strong>de</strong> ser <strong>do</strong> sujeito,<br />

expresso por uma palavra ou expressão<br />

que se chama predicativo: Ele<br />

(suj.) é fraco (pred.). / A moça está<br />

<strong>do</strong>ente. / O menino parece triste. /<br />

To<strong>do</strong>s andam aborreci<strong>do</strong>s. / O mari<strong>do</strong><br />

ficou <strong>de</strong> mau humor. / Ele permanecia<br />

cala<strong>do</strong>.<br />

Verbo (conjugações).<br />

Primeira<br />

a) Geral. Exemplo para to<strong>do</strong>s os<br />

verbos regulares: falar. INDICATI-<br />

VO. Presente: Fal-o, fal-as, fal-a,<br />

fal-amos, fal-ais, fal-am. Imperfeito:<br />

Fal-ava, fal-avas, fal-ava, fal-ávamos,<br />

fal-áveis, fal-avam. Pretérito perfeito:<br />

Fal-ei, fal-aste, fal-ou, fal-amos,<br />

fal-astes, fal-aram. Mais-que-perfeito:<br />

Fal-ara, fal-aras, fal-ara, fal-áramos,<br />

fal-áreis, fal-aram. Futuro <strong>do</strong> presente:<br />

Fal-arei, fal-arás, fal-ará, fal-aremos,<br />

fal-areis, fal-arão. Futuro <strong>do</strong> pretérito:<br />

Fal-aria, fal-arias, fal-aria,<br />

fal-aríamos, fal-aríeis, fal-ariam. SUB-<br />

JUNTIVO. Presente: Fal-e, fal-es,<br />

fal-e, fal-emos, fal-eis, fal-em. Imperfeito:<br />

Fal-asse, fal-asses, fal-asse,<br />

fal-ássemos, fal-ásseis, fal-assem. Futuro:<br />

Fal-ar, fal-ares, fal-ar, fal-armos,<br />

fal-ar<strong>de</strong>s, fal-arem. IMPERATIVO.<br />

Afirmativo: Fal-a tu, fal-e você,<br />

fal-emos nós, fal-ai vós, fal-em vocês.<br />

Negativo: Não fa-les tu, não fal-e<br />

você, não fal-emos nós, não fal-eis vós,<br />

não fal-em vocês. INFINITIVO.<br />

Fal-ar. Flexiona<strong>do</strong>: Fal-ar, fal-ares,<br />

fal-ar, fal-armos, fal-ar<strong>de</strong>s, fal-arem.<br />

GERÚNDIO: Fal-an<strong>do</strong>. PARTICÍPIO:<br />

Fal-a<strong>do</strong>.<br />

b) Em ear. Mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> um verbo regular<br />

termina<strong>do</strong> em ear. Pres. ind.:<br />

Ceio, ceias, ceia, ceamos, ceais,<br />

ceiam. Imp. ind.: Ceava, ceavas, etc.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!