Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

Oprócz syntezy dotychczasowych doświadczeń Karta przedstawia zakresi skalę problemów, które warto podjąć na pograniczach państw, przedstawia metodyich rozwiązania oraz określa mechanizmy jakie należy zastosować, aby budowaćwzajemne zaufanie i współpracę z najbliższymi sąsiadami 25 . Wśród celów regionówgranicznych wymienia się:- likwidację obciążeń historycznych hamujących rozwój współpracy transgranicznej,- usunięcie nierównomierności i przeszkód ekonomicznych,- ułatwienie realizacji kompleksowej, europejskiej polityki planowaniaprzestrzennego,- poprawę współpracy między instytucjami europejskimi,- rozwiązywanie problemów prawnych przez agendy Wspólnoty,- rozwiązywanie problemów osób dojeżdżających do pracy 26 .Karta wymienia również najważniejsze przedsięwzięcia infrastrukturalne,gospodarcze, regionalne, ekologiczne, tranzytowe (ruch osobowy), kulturowe,organizacyjne (konsultacje, koordynacja, planowanie, statystyka), prawnei finansowe. W literaturze podkreśla się, że karta to przykład „miękkiego prawamiędzynarodowego”, gdyż jest w zasadzie tylko międzynarodową deklaracjąwspółpracy i zbiorem doświadczeń z działalności SERG bez mocy obowiązującejtakiej jak konwencja międzynarodowa 27 . Pomimo tego znaczenie tej Karty dlarozwoju współpracy transgranicznej jest istotne.Spośród pozostałych instrumentów prawnych Rady Europy w zakresiewspółpracy transgranicznej należy jeszcze wymienić: Europejskie PorozumienieRamowe o Współpracy na Terenach Przygranicznych, przyjęte w 1980 roku orazDeklarację o Współpracy Transgranicznej, przyjętą przez Komitet Ministrów SprawZagranicznych Rady Europy 6 listopada 1989 roku z okazji 40. rocznicy powstaniaRady Europy 28 .W literaturze przedmiotu spotyka się również czasami odniesienie do jeszczejednego dokumentu regulującego pośrednio współpracę transgranicznąi wspomagającego organizowanie społeczności lokalnych w tym obszarze. Jest nimAgenda 21, która jest jednym z dokumentów Ekologicznego Szczytu Ziemi z Rio deJanerio z 1992 roku 29 . Mimo tego, że dokument ten nie został ratyfikowany przez25 Euroregiony w nowym ... ,op.cit. , s. 32.26 M. Greta: Euroregiony a integracja..., op.cit., s. 76.27 Międzynarodowa współpraca regionów ..., op.cit., s. 106.28 E. Kulesza: Współpraca transgraniczna..., op.cit., s. 40.29S. Czaja, J.M. Hałasa: Wybrane problemy realizacji strategii ekorozwoju w regionachprzygranicznych. W: Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Mechanizmy i uwarunkowania115