Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

nie przez pryzmat liczb dokumentujących przeznaczone środki na współpracę, aleprzez rzeczywiste odczucie lokalnych społeczności, które w końcu są najważniejszez punktu widzenia celów współpracy, bowiem świadczą o sukcesie bądź porażcetego przedsięwzięcia w sensie społecznym.Na pograniczu polsko-rosyjskim zdecydowana większość ankietowanych niedostrzega pozytywnych efektów współpracy transgranicznej. Jedynie lokalnidziałacze wspominają o korzyściach płynących dla regionu (możliwośćpodejmowania wspólnych przedsięwzięć, obniżenie poziomu wzajemnej nieufności,wymiana młodzieży, rozwój komunikacji i poprawa infrastruktury technicznej handelprzygraniczny, ożywienie gospodarcze miast przygranicznych, poznanie obwodukaliningradzkiego). Podobnie sytuacja kształtuje się wśród przeciętnychmieszkańców, gdzie prawie połowa ankietowanych nie jest w stanie ocenić, czywidoczne są efekty działań podejmowanych w ramach współpracy, zaś 13% w ogólenie widzi jej efektów.Całkowicie odmiennie postrzegają efekty współpracy mieszkańcy pograniczapolsko-ukraińskiego, gdzie 90% zauważa działania podejmowane w ramachwspólnych inicjatyw transgranicznych. Jedyną rozbieżnością jaka zaznacza sięw badaniu jest odbiór owych efektów przez działaczy i pozostałych badanych.Liderzy dostrzegają efekty głównie w rozwoju gospodarczym pogranicza, rozbudowieinfrastruktury technicznej, komunikacji oraz współpracy instytucjonalnej natomiastpozostali ankietowani raczej zwracają uwagę na efekty w dziedzinie turystyki, kulturyi edukacji, na kolejnych miejscach wymieniając jeszcze rozbudowę infrastrukturyi rozwój gospodarczy. Co ciekawe najsłabsze efekty działań zdaniem liderówwystępują w sferze kultury, edukacji i turystyki, a więc w dziedzinach pozytywniewyróżnionych przez „zwykłych” obywateli.Działacze lokalni z Czech i Polski pozytywne efekty współpracytransgranicznej dostrzegają przede wszystkim w rozbudowie infrastruktury, a główniew budowie przejść granicznych. Na kolejnych miejscach znalazło się ożywienie ruchuturystycznego oraz wymiana kulturalna. Z drugiej strony natomiast brak znaczącychefektów badani dostrzegają w zakresie gospodarki (32%), ochrony środowiska (26%)oraz turystyki (25%). Pozostali respondenci oceniali głównie korzyści płynącez nieformalnej wymiany handlowej (94% Polaków i 84% Czechów). Ten wysokiwskaźnik zwiększał się jeszcze bardziej w miastach nadgranicznych. Aż 42%Polaków docenia wpływ współpracy na polepszanie się warunków życia, zwłaszczawskazując na dochody z handlu, bogacenie się ludności pogranicza oraz rozwój330