Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

gospodarcza i społeczna oraz środowisko naturalne są odpowiednio atrakcyjnei konkurencyjne 115 .Niezależnie od wszelkich podejść definicyjnych, różnorodności typologicznychwarto podkreślić, z uwagi na wagę problemu, że region jest obszarem, w którymdokonuje się połączenie czynników historycznych celem stworzenia względniehomogenicznej struktury społecznej oraz poczucia odrębności wśród jegomieszkańców. Jest w nim prowadzona samodzielna polityka gospodarcza, społecznai kulturalna, uwzględniająca specyfikę i potrzeby, za pomocą instytucji nimzarządzających.Pomijając jednak bardziej szczegółową analizę dotyczącą samego pojęciaregionu, jego definiowania i klasyfikowania warto skupić się, mając na względziekontekst europejski, na regionie transgranicznym, w którym mamy doczynieniawłaśnie z interesującą nas współpracą transgraniczną.Region transgraniczny zatem to usytuowany na granicy przynajmniej dwóchpaństw, jednorodny geograficznie o wspólnych tradycjach kulturowych obszar,którego ludność chce współpracować, a jeśli posiada instytucje oparte na podstawieumów między organizacjami państwowymi, samorządowymi lub lokalnym, to nazywasię euroregionem.Bardzo często używa się zamiennie zamiast „region transgraniczny” terminu„pogranicze”. Pogranicza są powszechnie pojmowane jako obszary zróżnicowaneetnicznie i kulturowo. Tak rozumiane pogranicze uwidacznia się w życiu społecznym,ekonomicznym i kulturze jako obszar stykowy, wskazujący z jednej strony naodrębność dwóch obszarów, jak i wzajemne przenikanie z drugiej. To przenikanieczyni z pogranicza obszar przejściowy, rodzaj pomostu 116 .Niektórzy autorzy idą dalej w swoich rozważaniach i traktują pogranicze jakoobszar współwystępowania dwóch jakości społeczno-kulturowych raczej, niżpolitycznych. Podziały polityczne nałożone na te jakości wzmacniają jedyniespecyfikę danych pograniczy (konfrontacja, wzajemna wymiana, przenikaniecech itp.) 117 .115 M. Fic: Kompetencje regionów europejskich w zakresie aktywizowania rozwoju gospodarczegoi społecznego. W: Aktywizacja społeczności lokalnych w procesie integracji europejskiej. Red.Z. Wołek, K. Dzieńdziura. Zielona Góra 1999, s. 9-10.116 Euroregiony w nowym podziale terytorialnym Polski. Red. B. Kodoniec. Warszawa-Wrocław 1999,s. 13.117 C.Trosiak: Procesy kształtujące pogranicze polsko-niemieckie po II wojnie światowej. Poznań1999, s. 21.58