Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

pograniczu. Niejako potwierdzeniem tej tezy jest chociażby rzadsze wskazywanie natrudności w przypadku partnerstw z udziałem gmin pogranicza zachodniego,a przede wszystkim południowego 20 .Oprócz umów bliźniaczych pomiędzy dwoma miastami czy gminami po obustronach granicy, zaobserwować można wzrost zainteresowania innymi inicjatywamiwspółpracy transgranicznej obejmującymi kilka jednostek terytorialnych – cośpomiędzy związkami bilateralnymi, a euroregionami. Na pograniczu zachodnimPolski można wskazać na następujące rozwiązania, stanowiące przykładdyferencjacji współpracy na poziomie lokalnym:W rejonie Worka Turoszowskiego trzy miasta powołały ponadgranicznąstrukturę tzw. Związek Miast Mały Trójkąt - Bogatynia - Hradek nad Nysą - Zittau 21 .Zgodnie z zapisami umowy związek dąży do wielu ambitnych celów, w tym m.in. dorealizacji następujących głównych projektów: opracowania wspólnego planu rozwojuprzestrzennego, rozwoju transgranicznej trójstronnej strefy ekonomicznej 22 , realizacjipołączenia drogowego z Niemiec do Czech poprzez Worek Turoszowski, rozwojuzintegrowanego szkół 23 (także stworzenia międzynarodowej szkoły) oraz20 Może wydawać się to dziwne, ze współpraca na pograniczu południowym, chociaż zaczęła sięrozwijać później niż na pograniczu zachodnim jest postrzegana jako ta z mniejszą ilością problemów.Wynika to z innego charakteru pogranicza – jako struktury bardziej homogenicznej, o czym pisałemw poprzednim rozdziale pracy. Jak zatem widać, nie zawsze konkurencyjny charakter pograniczamoże stanowić problem we współpracy. Wydaje się, że we współpracy miast partnerskich takicharakter pogranicza stanowi bardziej korzyść, niż przeszkodę.21 Zob. materiały na stronie http://www.zittau.de/kleines-dreieck/inhalt/pl-region.html22 Warto zauważyć, że do tworzenia strefy rozwoju ekonomicznego inicjatorzy podeszli bardzometodycznie. Dokonano dokładnej charakterystyki obszarów wchodzących w skład Trójkąta, ocenionosilne i słabe strony, zaczęto tworzyć strukturalne formy współpracy (tzw. spółkę zarządzającą) i wieleinnych przedsięwzięć, które od strony organizacyjnej miały wspomagać tworzenie Strefy AktywnościGospodarczej. Ibidem.23 W ramach umowy Związku Miast jednym z głównych zadań jest rozwój przestrzeni życioweji językowej. W tym kontekście od 2001 roku współpracowały ze sobą trzy szkoły podstawowe z Zittau,Porajowa i Hrádek nad Nisou we wspólnej Grupie Projektowej przy udziale trzech urzędów miast.W roku szkolnym 2002/2003 rozpoczęto realizację pierwszego wspólnego projektu „Zabawowa naukajęzyka“ dla klas pierwszych, który od roku szkolnego 2003/2004 kontynuowano i rozszerzono na trzylata. Punktami ciężkości planowanego projektu „Integracyjna Współpraca Trzech Szkół Związku MiastMały Trójkąt” są: 1) Edukacja językowa dla nauczycieli i dzieci (podstawowa umiejętność komunikacjiw życiu codziennym w trzech językach: niemieckim, czeskim i polskim; rozwój świadomościo wspólnej trójjęzycznej przestrzeni; seminaria dla zaangażowanych nauczycieli; wspólne lekcjeuczniów niemieckich, polskich i czeskich w małych grupach); 2) Wymiana doświadczeń odnośnieróżnych metod nauczania szczególnie z zakresu przedmiotów takich jak język ojczysty, język obcy,muzyka i historia; 3) Współpraca szkół (szkoły zaangażowane w projekt będą zapraszane nauroczystości poszczególnych partnerów; spotkania nauczycieli i przedstawicieli rodziców; wspólneakcje podczas których wykorzystane zostaną doświadczenia z projektów realizowanych przez szkołęw Hrádek nad Nisou oraz szkołę Hartau-Hrádek - w przyszłości myśli się tutaj również o wspólnychdziałaniach w sensie połączenia siecią); 4) Poznawanie obyczajów, tradycji i historii poszczególnychkrajów (pedagodzy będą przekazywali różnorodne korzenie historyczne oraz zwyczaje w ramachpojedynczych spotkań np. święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc; niwelowanie uprzedzeń;przekazywanie zalet wspólnej przestrzeni życia; zapobieganie rozwojowi nienawiści doobcokrajowców; budowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i dla siebie nawzajem);246