Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

Żytawa, Budziszyn) Podobieństwa te mogą z jednej strony wywoływać konkurencję,a z drugiej współpracę transgraniczną korzystną dla społeczności lokalnychi regionalnych, zwłaszcza od momentu, kiedy Polska stała się członkiem UniiEuropejskiej 88 .Takie ukształtowanie pogranicza polsko-niemieckiego i fakt, iż po obustronach granicy mamy do czynienia obecnie z intensywnym procesem transformacjiekonomicznej i społecznej to także świadczy o specyfice tego obszaru. Mieszkańcybyłej NRD doświadczają radykalnych zmian, jakie pociąga za sobą włączanie doorganizmu zjednoczonych Niemiec 89 , co wcale nie musi oznaczać, że proces tenprzebiega bezboleśnie. Niemieckie tereny graniczące z Polską mimo ogromnychsubwencji władz federalnych znajdują się wciąż w stanie zapaści gospodarczej.Właśnie największy w RFN poziom bezrobocia, najwyższe wskaźniki odpływuludności i patologii społecznych występują w Saksonii, Meklemburgii-PomorzuPrzednim i Brandenburgii 90 . Przyznawane tym krajom środki w pierwszym rzędziewykorzystują wielkie metropolie – wspomniany Berlin, Drezno, Lipsk, natomiasttereny przygraniczne znajdują się w typowym położeniu peryferii.Kryterium wskazującym na istotną różnicę w poziomie gospodarczymi istniejącą od lat asymetrię na korzyść niemieckiego obszaru przygranicznego jestzarówno wartość PKB liczona globalnie, jak i w przeliczeniu na jednego mieszkańca.Stosunek ten wynosi w przybliżeniu 1:5 i odpowiednio 1:3,6 91 . Sytuacja polskiegopogranicza kształtuje się nieco lepiej aniżeli skala asymetrii dla Polski i Niemiec zewzględu na wyższy niż przeciętny poziom rozwoju badanych województw na tleśredniej krajowej oraz ze względu na sąsiedztwo ze słabo rozwiniętymi wschodnimilandami Niemiec. Zarówno w Polsce, jak i w Niemczech regiony zachodnie sąrelatywnie lepiej rozwinięte gospodarczo niż wschodnie, co pozwala przypuszczać,że wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju gospodarczego w polsko-niemieckimobszarze przygranicznym będzie następować łatwiej i szybciej aniżeli w skali całychpaństw. Dysproporcja w poziomie rozwoju gospodarczego jest również widoczna88 S. Ciok: Pogranicze zachodnie Polski..., op. cit., s. 96; zob. także Z.W. Puślecki: Polsko-niemieckawspółpraca regionalna i transgraniczna w procesach integracyjnych Europy Wschodniej z Zachodnią.W: Euroregiony mosty..., op.cit., s. 123 – 124.89 W. J. Burszta: Euroregiony a regionalizm..., op.cit., s. 148.90 Bernard Schäfers Politischer Atlas Deutschlands. Gesellschaft. Wirtschaft, Staat, Bonn 1997. Napodst. P. Dobrowolski: Euroregiony na pograniczu z Niemcami..., op. cit., s.126. Zob. także analizęlandów niemieckich w pracy A. Drewniak, K. Ława: Charakterystyka struktury gospodarczej obszarówwchodzących w skład Euroregionu Pomerania. W: Region europejski a polskie województwo.Materiały seminarium (Szczecin 26 – 27 października 1998). Toruń 1998, s. 145 – 146; Por. H. Goik:Współpraca..., op.cit., s 222.91 Stosunek ten będzie można wyliczać na podstawie średniego kursu euro, zatem asymetrie te mogąsię zmieniać wraz ze zmienną sytuacją makroekonomiczną.203