Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

Rozdział VI .Współpraca transgraniczna na polskich pograniczach jako przykładprocesów wspierających rozwój lokalny i regionalnyWspółpracę transgraniczną Polski z jej sąsiadami można analizować na trzechpoziomach – centralnym, regionalnym i lokalnym. Każdy z nich jest ważnymelementem stosunków międzynarodowych o charakterze integrującym i wydaje się,że faktyczne efekty różnorodnych działań są uzależnione od spójnego ułożeniarelacji pomiędzy poszczególnymi poziomami. O ile współpraca transgranicznadotyczy zwłaszcza więzi między władzami lokalnymi i regionalnymi, o tyle szczebelcentralny ma również do wykonania istotne zadania. Powiązania transgranicznewłaśnie na szczeblu centralnym (międzypaństwowym, międzyrządowym) polegajązasadniczo na zawieraniu odpowiednich traktatów, umów międzynarodowychi innych aktów prawa międzynarodowego 1 , które działać będą nie tylko jakopłaszczyzny i podstawy dalszych regulacji powiązań transgranicznych na niższychszczeblach, ale również jako swego rodzaju katalizatory dynamizujące współpracęspołeczności lokalnych i regionalnych. W grupie tego typu regulacji wymienić możnazwłaszcza traktaty o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, umowyo bezwizowym ruchu transgranicznym (umowy o tranzycie, strefie konwencjiturystycznej, bezpaszportowym ruchu transgranicznym), wszelkiego rodzaju umowyinwestycyjne w zakresie infrastruktury granicznej i komunikacji transgranicznej,umowy o podwójnym obywatelstwie, readmisji nielegalnych imigrantów i uchodźcówczy wreszcie umowy celno – fiskalne. Poza działalnością legislacyjną rolą instytucjicentralnych jest jeszcze opiniowanie, konsultowanie i nadzorowanie działalnościzgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym i interesami kraju, a także świadczenieróżnorodnej pomocy np. o charakterze prawno-konsultacyjnym, w zdobywaniuśrodków finansowych dla projektów transgranicznych, promowaniu regionów naforum europejskim itp.1 Umocowania prawne i organizacyjne współpracy transgranicznej zostały omówione w trzecimrozdziale dysertacji.236