Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

wraz z innymi częściami euroregionu z powodzeniem realizują strategię ekspansjigospodarczej na zewnątrz. Natomiast strategia Euroregionu Scheldemond 29 ,obejmującego obszary nad Westerschelde, realizowana jest przez współdziałanieekonomiczne belgijsko-holenderskie. Wykorzystywane tu jest położenieWesterschelde, które stanowi ważne połączenie z portem w Antwerpii. Stronaholenderska wykonała konieczne pogłębienie tej rzeki, tym samym tworząc z niejdogodny kanał komunikacyjny. Dzięki temu do portu antwerpskiego mogą wpływaćduże jednostki floty morskiej 30 .Ciekawy przykład specyfiki europejskich obszarów transgranicznych stanowićmoże region Ems-Dollart utworzony 28 lutego 1977 roku przez gminy oraz izbyprzemysłowo-handlowe z dwóch holenderskich prowincji: Groningen i Drenthe orazpowiatów niemieckich: Aurich, Leer, Wittemund i miasto Emden w Dolnej Saksonii 31 .Na szczególną uwagę zasługuje tu zastosowana konstrukcja prawna regionu, któracelem uniknięcia komplikacji związanych z różnicami między prawem niemieckimi holenderskim, zakłada w oparciu o przepisy prawa cywilnego, iż w przypadkuholenderskim region stanowi fundację (Sichting Eems Dollard Regio), zaśw niemieckim stowarzyszenie 32 . Region, którego powierzchnia wynosi 11310 km²zamieszkuje blisko 2 mln osób (1,1 mln po stronie holenderskiej i 0,9 mln po stronieniemieckiej) i położony jest raczej na uboczu dużych ośrodków europejskich,a dodatkowo aż ¾ jego obszaru zajmują tereny rolnicze, pozostała zaś częśćpokrywają lasy. Trudności regionu potęgują problemy jakimi dotknięty zostałzlokalizowany w nim przemysł stoczniowy i obrony. W założeniach rozwojowych tegoobszaru za najważniejsze dziedziny uznano komunikację, transport i turystykę orazkształcenie zawodowe połączone z badaniami i innowacjami technologicznymi 33 .W świetle zaprezentowanych przykładów realizacji współpracy transgranicznejw Europie nie można oczywiście dokonać prezentacji ujmującej całośćwystępujących zjawisk. Obszary tej współpracy są z jednej strony zróżnicowane podwieloma względami, a z drugiej posiadają pewne wspólne cechy. Regiony te –z małymi wyjątkami – należą do upośledzonych z uwagi na swoje usytuowanie29 Zob. informacje o euroregionie - http://www.euregioscheldemond.be/english.html30 W. Misiak: Europa regionalna..., op.cit., s. 54 – 55.31 Bogatą prezentację różnych obszarów transgranicznych można znaleźć w książce I. Pietrzyk:Polityka regionalna..., op.cit., s.295 – 299.32 R. Kusiak: Współpraca regionów i gmin o zasięgu przekraczającym granice państwowe. „SamorządTerytorialny” 1996, Nr 7-8, s. 138 – 139. Ta sytuacja jest określana czasem w literaturze jako istotnabariera prawna rozwoju współpracy. Por. W. Malendowski, M. Ratajczak: Euroregiony..., op.cit., s. 55.33 Najnowsze dane na temat Regionu można znaleźć na stronie internetowej http://www.edr-org.de/index.php?pageId=3146