Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

5. Zjawiska niepożądane dla rozwoju społeczności lokalnychi regionalnychWspółpraca transgraniczna jako ważny element dynamizujący wieloaspektowyrozwój społeczności lokalnych i regionalnych może również napotykać na licznebariery. Ich pełna identyfikacja nie jest celem niniejszego fragmentu pracy, lecz majedynie zwrócić uwagę na złożoność poruszanej problematyki. Musimy bowiempamiętać, że przygraniczne położenie gmin może stwarzać, obok licznych korzyści,problemy i kłopoty.Zakres, formy i intensywność współpracy transgranicznej na poszczególnychfragmentach polskiej granicy jest zróżnicowany, zaś to w jakim stopniu występująograniczenia, zależy z jednej strony od funkcji granicy, z drugiej od cech obszarówpo jej obu stronach.Obecnie same granice polityczne w większym lub mniejszym stopniu sąbarierami ograniczającymi przepływ ludzi, towarów, pieniądza, a uzależnione to jestod wielu czynników, takich jak m.in.: sytuacji międzynarodowej, istnienia różnegotypu układów, bloków politycznych, czy gospodarczych, ale głównie, co jużpodkreślałem, od stanu wzajemnych stosunków między sąsiednimi państwami.W związku z tym współpraca na pograniczu zachodnim Polski będzie rozwijaćsię w warunkach znacznie lepszych niż ma to miejsce na pograniczu wschodnim.Większa przepuszczalność granicy, zwłaszcza po wejściu Polski do UniiEuropejskiej, może wspomagać rozwój społeczności lokalnych i regionalnych, któretak dobrych warunków nie mają w sytuacji większej formalizacji działań na granicywschodniej.W ogóle, gdy zastanawiamy się nad barierami istniejącymi we współpracytransgranicznej musimy ciągle mieć na uwadze ich różnorodność i niejednakową siłę.Na przykład dystans kulturowy i językowy, choć należy do jednych z najczęściejwystępujących, to równocześnie jest najtrudniej eliminowany. W wielu przypadkachłatwiej i szybciej można usunąć bariery ekonomiczne czy polityczne niż społeczno –kulturalne. Ludność regionów transgranicznych bardzo często jest obciążonanegatywnymi stereotypami, wyobrażeniami o sąsiadach po drugiej stronie granicy,które często pogłębiają się z powodu braku znajomości języka sąsiadów, słabegoprzepływu informacji i ograniczonych kontaktów.Nie mniej ważną przeszkodą są nieadekwatności instytucjonalne w postacinierówności kompetencji instytucji, braku adekwatnych struktur instytucjonalnych, czyw ogóle braku odpowiednich służb zajmujących się współpracą. Przyczyną takiego311