Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

ZakończenieWspółpraca transgraniczna funkcjonuje od momentu, od kiedy zaistniałygranice państwowe, jednakże po zakończeniu II wojny światowej nadano jej nowąjakość. Najpierw w Europie Zachodniej, a następnie po rozpadzie systemubipolarnego w 1989 roku w Europie Środkowo-Wschodniej, w efekcie włączaniaw procesy integracji terenów przygranicznych władz państwowych, regionalnychi lokalnych instytucjonalizowano tę współpracę. Nie bez przyczyny wzrost aktywnościspołeczności lokalnych i regionalnych w tym zakresie zainteresował badaczy z wieludziedzin naukowych. Zauważono, że znaczenie współpracy transgranicznejw realizacji takich celów jak m.in. wzrost gospodarczy, spajanie rozbitych terenówpogranicza, utrwalanie transformacji systemów społeczno-gospodarczych w Europie,czy usuwanie głębokich antagonizmów narodowych, jest znaczące i nie możnapodejść do tego zjawiska obojętnie. Co więcej, na dotychczasowym etapie rozwojustosunków międzynarodowych nieporównywalnie większe możliwości stworzeniasprawnie działających mechanizmów współpracy występują w skali regionu, gdyżwłaśnie tutaj najłatwiej można znaleźć punkty styczne dla priorytetów społecznych,politycznych i gospodarczych.Historyczny rozwój euroregionów w Europie Zachodniej oraz Środkowo-Wschodniej dowodzi, że stały się one ważną częścią składową integracji orazelementem przyspieszającym jej pogłębienie. Przedstawione w pracy przykładyeuroregionów zachodnioeuropejskich, ich funkcjonowanie i rezultaty współpracy orazplanowane przedsięwzięcia świadczą, że tworzone na peryferiach państw,dynamizowały integrację i stały się niejako obszarem rdzennym ugrupowaniaintegracyjnego, powodując większą spójność i komplementarność całej struktury.Widać zatem, że pozytywy tej współpracy nie dotyczą wyłącznie społecznościlokalnych, czy regionalnych, lecz wykraczają znacznie poza nie.Doświadczenia płynące ze współpracy transgranicznej w Europie wskazują,że najlepsze efekty obserwuje się tam, gdzie istniały już takie tradycje. Mimowszelkich zastrzeżeń z całą pewnością można przyjąć, że na całym polskimpograniczu, a zwłaszcza części zachodniej, dzięki współpracy, jaka istniała jużw okresie powojennym na przykład pomiędzy Polską a Niemiecką RepublikąDemokratyczną, mieliśmy do czynienia właśnie ze złożonymi procesamioddziaływania tej formy współdziałania na społeczności lokalne i regionalnepogranicza.375