Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

Europejskiej powoduje, że priorytety współpracy transgranicznej są różne. Przesłankiwspółpracy transgranicznej w „starej Unii Europejskiej” dotyczyły przezwyciężaniawzajemnych uprzedzeń, poprzez lepsze poznanie i wzajemne działanie, a dopierow późniejszym okresie, w związku z toczącymi się procesami integracji,euroregionom zaczęto przypisywać szersze funkcje, odwołujące się przedewszystkim do płaszczyzny ekonomicznej. Dlatego też w toku rozwoju ideieuroregionalnej, następowało przeorientowanie zakresu działania, któryw początkowej fazie miał głównie charakter konsultatywny. Z kolei na pograniczuPolski, jak i innych państw transformującej się Europy Środkowowschodniej, zapriorytet uznano jak najszybsze przezwyciężanie zapóźnienia w zakresie takichdziedzin jak, gospodarka, infrastruktura, czy ochrona środowiska. Stąd też pierwszeswoje wysiłki we współpracy euroregionalnej kierowano właśnie na realizację tychcelów, na plan dalszy niejako spychając te, które wydawały się wówczas mniejważne (rozwój w aspekcie kulturalnym i społecznym). Oczywiście nie pozostawało tobez wpływu na generalne efekty współpracy i sam rozwój społeczności lokalnychi regionalnych. W moim przekonaniu w społecznościach tych poprzez przyjęcie takiejkolejności w zakresie rozwoju współpracy euroregionalnej wolniej tworzyły sięzintegrowane obszary, co pośrednio nie pozwalało również w sposób pełnyodczuwać efektów podejmowanych działań. Poza tym mogło to utrwalać jeszczejedno negatywne zjawisko, które nazwałbym „biernością społeczną” i „brakiempotrzeby współdziałania” oraz oczekiwaniem, że oto wszystkie decyzje będąpodejmować za nas władze lokalne.Wskazane w pracy przykłady i zjawiska, jak się wydaje upoważniają downiosku, iż współpraca transgraniczna, niezależnie od pojawiających się trudności,przyczynia się do szybszej transformacji i dostosowań do Unii Europejskiej obszarównią objętych oraz pośrednio do ułatwień w transformacji i adaptacji pozostałej częściPolski. Społeczności lokalne i regionalne właśnie dzięki współpracy transgranicznejmają stwarzane dogodne warunki do rozwoju. Współpraca transgraniczna stwarzazatem możliwość przyspieszania wieloaspektowego rozwoju tych społeczności,stanowi mechanizm pomocy, ale nie zastępowania wewnętrznej aktywności wspólnotlokalnych i regionalnych. Bez niej właściwie nie istniałaby możliwość sprawnegonadrabiania zaległości rozwojowych. Trzeba jednocześnie wyraźnie podkreślić, żejak pokazują doświadczenia we współczesnej polityce regionalnej rysuje się prymatczynników endogennych w rozwoju regionalnym i lokalnym nad czynnikami382