Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

takie wspólnoty, która począwszy od 1984 roku występuje pod nazwą Rada Miast iRegionów Europy, a jej celem jest pojednanie między narodami Europy i wspieraniekomunalnej współpracy niezależnie od granic państwowych 3 .Obecnie szacuje się, że w Europie mamy około 10 tys. związków bliźniaczych,a w tym ponad 7 tys. w ramach państw członkowskich Unii Europejskiej. Największyodsetek gmin posiadających umowy partnerskie występuje w państwachskandynawskich 4 : w Szwecji 93%, Danii 84%, Finlandii 81%. W Polsce natomiastmożna odnotować około 1300 umów o współpracy partnerskiej na poziomie lokalnymi obejmują one szeroki krąg problemów. Zasadniczym obszarem współpracypozostaje mały ruch graniczny i jego regulowanie, problemy infrastrukturykomunalnej, w tym m.in. wspólna komunikacja miejska, parkingi, zaopatrzenie w gaz,wodę, prąd, energię cieplną, oczyszczalnie ścieków i utylizację odpadów, a takżepłaszczyzna społeczna dotycząca rozwoju nauki, oświaty, kultury, sportu orazpłaszczyzna gospodarcza w zakresie handlu i usług 5 .Rozwijanie współpracy bliźniaczej jest bardzo ważnym elementem procesuintegracji europejskiej. Dzięki współpracy tego typu kształtuje się w poszczególnychspołecznościach lokalnych pogranicza pozytywny obraz sąsiada, który poprzez to nietylko staje się lepiej znany, ale przede wszystkim przezwyciężane są nieufnościi bariery, tak charakterystyczne dla stosunków bilateralnych i multilateralnychspołeczności granicznych 6 . Współczesne związki bliźniacze mają bardzozróżnicowany charakter, od spontanicznych kontaktów kulturowych do ścisłejwspółpracy w wąskich specjalistycznych dziedzinach.Przemiany z przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych wpłynęły takznacząco na stan relacji dwustronnych, że współpraca polskich gminprzygranicznych z gminami z krajów sąsiednich stała się czymś nieodzownymi zarazem naturalnym. Inicjowana współpraca przyjmowała różne formyorganizacyjne, o różnym stopniu sformalizowania, a jej pierwotnymi obszaramizainteresowania stawały się turystyka, ekologia i gospodarka.Pierwsze kontakty gmin bliźniaczych, mimo że stanowiły novum na tychobszarach nie były skazane na wypracowywanie zasad i norm współpracy od nowa3 Zobacz wcześniejsze fragmenty pracy – rozdział trzeci.4 W liczbach bezwzględnych przodują pod tym względem: Francja (2837 gmin), Niemcy (2455 gmin)i Wielka Brytania (1124 jednostki samorządu lokalnego). Zob. K. Hałas, A. Porawski: Miasta i gminybliźniacze. Warszawa 2003, s. 5.5 S. Ciok: Pogranicze polsko-niemieckie. Problemy..., op.cit., s. 114.6 Zob. jakie korzyści przynosi to na przykładzie zachodniego wybrzeża Bałtyku. P. Cywiński: Polsko-Niemiecka Republika Federalna. „Wprost” z 26.12.2004.238